Αγαύη η αμερικανική (Αθάνατος)

Eπιστημονική Oνομασία: 

Agave Americana

Κοινή ονομασία φυτών, του γένους αγαύη, της οικογένειας των αμαρυλλιδών. Το γένος έχει πάρα πολλά είδη (περίπου 300 είναι γνωστά), που κατάγονται από τις ξερές και άγονες περιοχές του Μεξικού, των Ηνωμένων Πολιτειών και των Αντιλών. Ήταν από τα πρώτα φυτά που έφεραν στην Ευρώπη, κατά το 16ο αι., οι πρώτοι επισκέπτες της Αμερικής. Είναι φυτό μεγαλόπρεπο στην εμφάνιση, αυτό άλλωστε σημαίνει και το όνομά του, που είναι ομηρική λέξη (αγαυός = μεγαλοπρεπής) και πολύ χρήσιμο. Οι Μεξικανοί παρασκευάζουν από το χυμό του τα γνωστά οινοπνευματώδη ποτά "πούλκβε" και "μέλκα". Από ορισμένα άλλα είδη, όπως την αγαύη τη σιζαλανή, βγαίνουν οι κλωστές "σιζάλ", με τις οποίες κατασκευάζονται σκοινιά, βούρτσες, ακόμα και δαντέλες ή άλλα εργόχειρα. Το κλίμα της Ευρώπης και ειδικά των παραμεσόγειων περιοχών αποδείχτηκε πολύ ευνοϊκό για τον αθάνατο, που όχι μόνο εξαπλώθηκε πολύ γρήγορα, αλλά ζει και περισσότερο χρόνο από όσο ζούσε στην πατρίδα του. Έτσι, ενώ στο Μεξικό ανθίζει, καρποφορεί και πεθαίνει στο δέκατο χρόνο της ηλικίας του, στις δικές μας περιοχές ζει από 20 μέχρι 100 χρόνια. Στην Ελλάδα το πιο γνωστό είδος είναι η αγαύη η αμερικανική και αυτό στην ουσία ονομάζουμε αθάνατο. Το όνομα αυτό το οφείλει στη μακροζωία του και στον περίεργο βιολογικό κύκλο του. Ο αθάνατος για πολλά χρόνια ζει χωρίς να ανθίζει. Βγάζει στην αρχή μακριά παχιά φύλλα από το έδαφος, που σχηματίζουν ρόδακα. Κατόπι από το κέντρο βγαίνει ένας χοντρός βλαστός, που ψηλώνει σε πολύ γρήγορο διάστημα σε πέντε ή και δέκα μέτρα. Τότε σε αρκετό ύψος από τη βάση βγαίνουν τα κλαδιά, που έχουν τα άνθη και σχηματίζουν κάτι σαν πολυέλαιο. Μετά από την άνθιση και την καρποφορία, ολόκληρος ο βλαστός πεθαίνει, αλλά το φυτό διατηρείται στη ζωή, γιατί πολλαπλασιάζεται με υπόγειες παραφυάδες.

Συστατικά-χαρακτήρας: Περιέχει γλυκοσίδια (αγαμενοσίδη Α και Β) και τη στεροειδή σαπωνίνη, βισντεμοσίδη. Τα άνθη, τα φύλλα, οι μίσχοι, οι ροσέτες και ο χυμός του Αθανάτου είναι εδώδιμα. Η καρδιά του φυτού είναι εν μέρει κάτω από το έδαφος. Είναι πλούσια σε σακχαρίνη και τρώγεται αν ψηθεί. Είναι γλυκιά και θρεπτική αλλά μάλλον ινώδης.
Άνθιση – συλλογή – χρησιμοποιούμενα μέρη: Όπως αναφέραμε το φυτό ανθίζει μία φορά στη ζωή του. Όλα τα μέρη του φυτού μπορούν να χρησιμοποιηθούν φρέσκα ή αποξηραμένα για θεραπευτικούς λόγους. Οι μίσχοι εμφανίζονται το καλοκαίρι πριν την τελική άνθιση. Ψημένοι έχουν γλυκιά γεύση. Τα φύλλα μαζεύονται χειμώνα και άνοιξη όταν είναι γεμάτα χυμούς για φάγωμα. Τα φύλλα ορισμένων ειδών (Agave rigida var. sisalana, sisl hemp., Agave decipiens, False Sisal Hemp. Agave Americana) παράγουν ίνες.
Από τον σπόρο φτιάχνεται αλεύρι που χρησιμοποιείται για να δένει τις σούπες ή για ψωμί. Το απόσταγμα των φύλλων και ιδιαίτερα της ρίζας (με σιγανό βράσιμο) περιέχει σαπωνίνη και χρησιμοποιείται για την παρασκευή σαπουνιών
Θεραπευτικές ιδιότητες και ενδείξεις: Δρα ως αντισηπτικό, εφιδρωτικό, διουρητικό, καθαρτικό, παυσίπονο (σε οδοντικούς πόνους). Ο χυμός είναι αντισηπτικός, εφιδρωτικός, διουρητικός και ήπια καθαρτικός. Έχει απολυμαντικές ιδιότητες και μπορεί να ληφθεί εσωτερικά για να ελέγξει την αύξηση των σηπτικών βακτηριδίων στο στομάχι και το έντερο.
Τα φύλλα, χάρη στην αντιφλεγμονώδη και καταπραϋντική δράση τους, πολτοποιημένα δίνουν μια θαυμάσια αλοιφή για οξείς ρευματισμούς, ρευματοαρθρίτιδες, οσφυαλγία, πόνους αρθρώσεων, κρυολογήματα και τον έρπη. Η ίδια αυτή αλοιφή σε συνδυασμό με το σινάπι βοηθά ως κατάπλασμα σε περιπτώσεις πνευμονίας. Τότε ο πυρετός πέφτει, γίνεται άφθονη απόχρεμψη και τα πνευμονικά συμπτώματα σταματούν. Χρησιμοποιείται, σε χρόνιες παθήσεις του ήπατος, ίκτερο και καθαρισμό των εντέρων.
Η ρίζα είναι διουρητική και εφιδρωτική. Την είχαν χρησιμοποιήσει στη θεραπεία σύφιλης και γονόρροιας. Το κόμμι που περιέχει η ρίζα και τα φύλλα δρα εναντίον του πονόδοντου.
Το νερό μέσα στο οποίο έχουν βραχεί οι ίνες για μία μέρα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως απολυμαντικό δέρματος κεφαλής και τονωτικό των μαλλιών σε περιπτώσεις τριχόπτωσης.
Έχει εντομοκτόνες και εντομοαπωθητικές ιδιότητες.
Παρασκευή και δοσολογία: Παρασκευάζεται ως έγχυμα. Βάζουμε 2 γραμμάρια λεπτά κομμένα φύλλα σε ένα φλιτζάνι βραστό νερό και το σκεπάζουμε για 10 λεπτά. Σουρώνουμε και πίνουμε ή το χρησιμοποιούμε για το πλύσιμο του κεφαλιού ως απολυμαντικό και τόνωση των μαλλιών που πέφτουν.
Προφυλάξεις: Ο χυμός από διάφορες ποικιλίες του φυτού, μπορεί να προκαλέσει δερματίτιδα εξ επαφής. Αυτή εκφράζεται με κοκκίνισμα της περιοχής και τη δημιουργία φυσαλίδων στο δέρμα που κρατούν μία με δύο εβδομάδες. Οι φυσαλίδες στο δέρμα μπορεί να εμφανιστούν και πάλι μέσα στη διάρκεια του επόμενου έτους, ακόμη και αν δεν υπάρχουν σημάδια αναφυλαξίας. Το αποξηραμένο φυτό σπάνια προκαλεί τέτοιες αντιδράσεις.
Προσοχή χρειάζονται τα αγκάθια του φυτού που βρίσκεται σε φάση έντονης ανάπτυξης. Αν μας τρυπήσουν βαθιά μπορούν να προκαλέσουν μώλωπα που το μέγεθος του φτάνει τα 6-7 εκατοστά και θα διαρκεί περίπου 2 με 3 εβδομάδες.

ΠΗΓΗ

Λεβαντίνη

Eπιστημονική Oνομασία: 

Santolina chamaecyparissus

Άλλες Ονομασίες: 

Σαντολίνα  

Λεβαντίνη γκρίζα

Η λεβαντίνη είναι ένα πολύ δημοφιλές φυτό στην Ελλάδα. Είναι πυκνή, συμπαγής, αρωματική, πολύ ανθεκτική και ευπροσάρμοστη. Μπορεί να βρεθεί πολύ εύκολα στα περισσότερα φυτώρια και ανθοεκθέσεις.
Η λεβαντίνη ενδημεί στις μεσογειακές χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της χώρας μας. Στη φύση φυτρώνει συνήθως σε ζεστά, ανοιχτά και ηλιόλουστα μέρη με ασβεστώδες αλκαλικό έδαφος όπως πλαγιές, μεσογειακές παράκτιες περιοχές, ξερά λιβάδια κ.ά. Το γένος Santolina περιλαμβάνει από 5 έως 24 είδη, ανάλογα με τον ταξινομιστή. Το είδος S. chamaecyparissus πάντως ειναι από τα σταθερά. Το όνομα του συγκεκριμένου είδους chamaecyparissus (χαμαικυπάρισσος) το πήρε από την επιφανειακή ομοιότητα του φυλλώματος μ’αυτού του κωνοφόρου. Η λεβαντίνη δεν έχει καμία σχέση με τη λεβάντα, η λεβάντα ανήκει στην οικογένεια των χειλανθών ή σελινιδών μαζί μ’άλλα μυρωδικά και φαρμακευτικά φυτά όπως το θυμάρι, η ρήγανη , ενώ η λεβαντίνη ανήκει στην οικογένεια των συνθέτων ή αστεριδών, μαζί με τις μαργαρίτες, τα μαρούλια και πολλά άλλα φυτά.
Η λεβαντίνη είναι πολυετής, ξυλώδης και αειθαλής θάμνος, πολύ πυκνος και χαμηλός με πολλές παραφυάδες. Οι παλαιότεροι βλαστοί αποκτούν μεγάλο πάχος με τα χρόνια. Το φυτό έχει μέτριες διαστάσεις, με μέγιστο ύψος τα 60 εκ. και πλάτος το 1 μέτρο, αν και συνήθως είναι μικρότερο. Τα κλαδιά του είναι πολύ πυκνά, κι όλος ο θάμνος είναι συμπαγής. Τα φύλλα είναι μικρά, πυκνά, σύνθετα φτεροειδή με ασιμωπό χνούδι, δίνοντας στο φυτό ένα γκριζοπράσινο χρώμα, και αρωματικά αν τριφτούν. Τα άνθη βγαίνουν κατά κίτρινα κεφάλια διαμέτρου 1-2 εκ. πολύ πάνω απ’το φύλλωμα σε ψηλούς (10-25 εκ.), λεπτούς και λείους βλαστούς. Το φυτό ανθίζει Μάιο-Ιούνιο, αλλά τα ξερά άνθη παραμένουν για όλο το καλοκαίρι. Τα άνθη έχουν διαφορετική μυρωδιά απ’το φύλλωμα.
Το φυτό καλλιεργείται για το γκριζοπράσινο αρωματικό φύλλωμά του, το πυκνό και συμπαγές σχήμα του και λιγότερο για τ’άνθη του. Φυτεύεται σε κήπους σε κοντές συστάδες θάμνων, σε όρια κοντών θάμνων ή ως ψηλή εδαφοκάλυψη. Φυτεύεται επίσης και σε δοχεία. Θα πρέπει να βρίσκεται σε ζεστή και ηλιόλουστη θέση, μ’όσο το δυνατόν περισσότερες ώρες ήλιο την ημέρα. Στη σκιά η ανάπτυξή του θα μειωθεί και θα γίνει πολύ αραιό, με λεπτούς βλαστούς που θα στρέφονται προς το πιο φωτεινό σημείο. Ευδοκιμεί σε ελαφρύ αμμώδες ή μέτριο αμμωπηλώδες έδαφος με ουδέτερο ή αλκαλικό ph και καλή αποστράγκιση. Το φυτό δεν ανέχεται συνεχή υγρασία στις ρίζες του και το έδαφος θα πρέπει ν’αφεθεί να στεγνώνει ανάμεσα στα ποτίσματα. Αν βρίσκετε σε γλάστρα, θα πρέπει ν’αδειάζετε το νερό που λιμνάζει στο πιατάκι. Αντέχει στην ξηρασία και τον έντονο άνεμο. Το χειμώνα δεν έχει πρόβλημα έως τους -15 βαθμούς, αρκεί το έδαφος να στραγκίζει καλά από τα πολλά νερά των βροχών. Λιπαίνετε περιοδικά με ισορροπημένο λίπασμα ή αναμειγνύοντας οργανικό υλικό όπως κοπριά ή κομπόστ στο έδαφος.
Πολλαπλασιάζεται με σπόρο (εγγενώς) και βλαστητικά (αγενώς). Ο σπόρος συλλέγεται από τους ξηρούς καρπούς (τα ξερά κεφάλια) το καλοκαίρι και σπέρνεται σ’ελαφρύ έδαφος. Μετά από ένα χρόνο τα φυτά θα έχουν μεγαλώσει αρκετά και θα μπορούν να φυτευθούν στην οριστική τους θέση. Πολλαπλασιάζεται και με μοσχεύματα, τα οποία είναι κλαδιά που κόβονται μαζί με λίγο φλοιό και ξύλο από το γονικό τους κλαδί και φυτεύονται σε υγρό μέρος μέχρι να ριζώσουν. Σε μερικές εβδομάδες θα έχουν πιάσει. Τέλος ο πιο εύκολος τρόπος είναι με διαίρεση. Απλά σκάβετε μια παραφυάδα του φυτού και την κόβετε μ’ένα μαχαίρι ή παρόμοιο εργαλείο, μαζί με το ριζικό της σύστημα, καλύτερα άνοιξή ή φθινόπωρο. Μετά μπορείτε να τη φυτέψετε σε μια άλλη θέση χωρίς ιδιαίτερη αρχική φροντίδα, εκτός από λίγα καλά αρχικά ποτίσματα. Εάν όμως η παραφυάδα είναι πολύ μικρή θα χρειαστεί λίγη σκιά μέχρι να δείξει σημάδια ανάπτυξης.
Το φυτό είναι πολύ ανθεκτικό σε εντομολογικές και μυκητολογικές ασθένειες. Σε συνθήκες χαμηλού φωτός γίνεται αραιό και με λεπτά, αδύναμα κλαδιά. Η συνεχής υγρασία μπορεί να σαπισει τις ρίζες του.
Κλάδεμα συνήθως δε χρειάζεται αφού διατηρεί από μόνο του το συμπαγές του σχήμα. Ωστόσο περιοδικά μπορεί να γίνει για ακόμα περισσότερη πύκνωση του φυτού. Το φυτό μπορεί να κλαδεφτεί πολύ αυστηρά χωρίς προβλήματα, αλλά επειδή τα μπουμπούκια σχηματίζονται στο ξύλο της προηγούμενης χρονιάς, δε θ’ανθίσει τη χρονιά που θα κλαδευτεί. Ιδανική εποχή είναι νωρίς την άνοιξη.
Έχω ένα τέτοιο φυτό εδώ και δύο χρόνια. Το πήρα απ’τον πατέρα μου από διαίρεση πριν δύο χρόνια τέτοιο μήνα. Είναι πολυ ανθεκτικό και το συνιστώ σε κάποιον που θέλει ένα φυτό με λίγες σχετικά απαιτήσεις. Έχω παρατηρήσει ότι αν και η ανάπτυξή του είναι μέτρια, και ίσως στην αρχή δε φαίνεται να μεγαλώνει και πολύ, σιγά-σιγά φτάνει σε μεγάλο μέγεθος.

θεραπευτικές ιδιότητες: Εκτός από τη χρήση της ως καλλωπιστικό, η λεβαντινη έχει και φαρμακευτικές χρήσεις, μολονότι χρησιμοποιείται σπανιότερα σε σχέση μ’άλλα φαρμακευτικά φυτά. Το έγχυμα ή αφέψημα των φύλλων και των ανθέων έχει χρησιμοποιηθεί ως αντισπασμωδικό, τονωτικό, ανθελμυνθικό κι εμμηναγωγό. Η σκόνη του ξερού φυτού έχει χρησιμοποιηθεί σ’επιθέματα πάνω σε πληγές και τσιμπήματα εντόμων για την ταχύτερη επούλωσή τους. Τέλος δεματάκια ξερών κλαδιών αυτού του φυτού ανάμεσα σε ρούχα διώχνουν αποτελεσματικά το σκόρο.

ΠΗΓΗ

Παλιές "συνταγές" για φυτοπροστασία

-Τα λάχανα δεν τα τρώνε οι ψύλλοι αν όταν φυτέψουμε μαζί τους και ρόβι. 
-Ιδίως το ρόβι είναι κατάλληλο για τα ρεπάνια και τα γογγύλια. 
-Προτιμότερο είναι να φυτέψουμε ζούματο (άγρια ρόκα) μαζί με τα λάχανα και ιδίως με τα κραμπολάχανα, γιατί τα κραμπολάχανα πειράζονται περισσότερο από τους ψύλλους. 
-Αν θέλουμε να μην πειράζονται τα λάχανα ούτε από άλλα ζωύφια, βρέχουμε τους σπόρους μας με χυλό από αμάραντο πριν τα σπείρουμε. 
-Όλοι δε οι σπόροι και των λαχάνων και των σπαρτών προφυλάσσονται από όλα τα ζωύφια αν πριν τους σπείρουμε, τους βρέξουμε σε χυλό από κοπανισμένη ρίζα αγριοσυκιάς.

Για να μην έχουν τα λάχανα ή τα δέντρα κάμπιες
-Βάζουμε σε νερό στάχτη από κλήματα 3 ημέρες και ραντίζουμε τα λάχανα ή καπνίζουμε τα δέντρα και τα λάχανα με κατράμι και θειάφι.

-Επίσης δεν θα έχουν κάμπιες αν βρέξουμε τον σπόρο σε αλυσίβα από στάχτη συκιάς και κατόπιν τον σπείρουμε. 
-Όσες κάμπιες υπάρχουν καταστρέφονται αν ανακατέψουμε κάτουρο με άλλη τόση μούργα και το βράσουμε στη φωτιά. Αφού δε το αφήσουμε και κρυώσει ραντίζουμε τα λάχανα. 
-Επίσης καταστρέφονται οι κάμπιες αν μαζέψουμε από άλλο κήπο τις κάμπιες και τις βράσουμε σε νερό μαζί με άνηθο και αφού κρυώσει ραντίσουμε τα λάχανα.
-Για τις κάμπιες του πράσου παίρνουμε μια κοιλιά από πρόβατο άπλυτη γεμάτη με την κοπριά και τη χώνουμε στο κήπο, όχι όμως σε βάθος αλλά στην επιφάνεια. Θα τη βρούμε κατόπιν γεμάτη από τις κάμπιες του πράσου. Το ίδιο κάνουμε και δεύτερη φορά και μαζεύουμε τις κάμπιες και τις σκοτώνουμε. Τα ζωύφια αυτά αγαπούν την κοπριά και πάντα στην κοπριά βρίσκονται για αυτό μπορούμε εύκολα να τα μαζέψουμε.

-Η καλύτερη κοπριά για τα λάχανα είναι η στάχτη. Γιατί είναι πολλή λεπτή και εκ φύσεως θερμή και καταστρέφει τους ψύλλους και τα σκουλήκια και άλλα τέτοια ζωύφια. 

-Τα αγγούρια δεν πειράζονται από τους ψύλλους αν μπήξουμε κοντά τους όταν είναι μικρά ακόμα, κλωνάρια από ρίγανη. Η ρίγανη καταστρέφει και τους ψύλλους που υπάρχουν και δεν αφήνει να γίνουν άλλοι.

-Ο κήπος γίνεται θαλερός αν κοπανίσουμε άγριο τριφύλλι και το βάλουμε σε νερό και ραντίσουμε με αυτό τον κήπο ή αν τρίψουμε μοσχοσίταρο και το ανακατέψουμε με νερό και ραντίσουμε με αυτό τον κήπο.

Για να μην τρώνε τα ζωύφια τα φυτά
Βάλε δέκα καβούρια από ποτάμι ή από θάλασσα σε ένα δοχείο, είτε από στάμνα είτε από κανάτι και σκέπασέ το καλά και άφησέ το δέκα μέρες στον ήλιο. Με το νερό αυτό ράντιζε τα δέντρα, φυτά , αμπέλια και λάχανα, να θαυμάσεις την ενέργεια και τη δύναμη αυτού, γιατί ούτε τα πετούμενα, ούτε οι σκώληκες , ούτε άλλα ζωύφια τρώνε καθόλου τα φυτά όπου ράντισες με το νερό αυτό.

Πώς να φυλάξεις τον κήπο από άλλα σκουλήκια
Όταν στον κήπο υπάρχουν κάμπιες ή άλλα μαμούνια, βράσε πολλά από εκείνα τα ζωύφια και με το αυτό το νερό όταν κρυώσει ράντισε όλα τα λάχανα και θα ψοφήσουν όλα τα υπόλοιπα.

Πηγές: Γεωπονικά/Κασσιανού Βάσσου-Γεωπονικόν/Αγάπιου μοναχού του Κρητός

Φτιάχνω βιολογικό εντομοκτόνο με αψιθιά

Όταν οι θερμοκρασίες το Φθινόπωρο είναι ακόμα υψηλές, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος από πολλά βλαβερά έντομα στο περιβόλι μας. Πρέπει να ελέγχουμε σχεδόν καθημερινά το περιβόλι μας για τυχόν εχθρούς, για να παρέμβουμε έγκαιρα.
Με μια βόλτα στο περιβόλι μου συνάντησα στα μπρόκολα και στα κουνουπίδια μου, δύο εχθρούς ταυτόχρονα, μελίγκρα και κάμπιες.


Σκεφτόμενος τι βιολογικό εντομοκτόνο από εκχύλισμα φυτών να χρησιμοποιήσω, ήμουν μεταξύ δύο μιας και είχα γράψει πρόσφατα 2 άρθρα για αυτά, τον απήγανο ή την αψιθιά. Προτίμησα την αψιθιά γιατί ήξερα ότι δρα σαν εντομοκτόνο και γιατί ήθελα να την δοκιμάσω και σε μεγάλα έντομα όπως οι κάμπιες.
Τον απήγανο τον απέκλισα γιατί είχα παρατηρήσει στο κήπο μου ότι οι κάμπιες, όχι μόνο δεν απωθούνται από αυτόν αλλά τον τρώνε κιόλας.

Υλικά
1 κιλό νερό
100 γραμμάρια φρέσκιας αψιθιάς
2 κουταλιές της σούπας τριμμένο πράσινο σαπούνι

Διαδικασία εγχύματος
Σε μια κατσαρόλα βάζουμε 1 κιλό νερό και 100 γραμμάρια φρέσκιας αψιθιάς (περίπου μία χούφτα). Το αφήνουμε σε χαμηλή φωτιά με κλειστό το καπάκι της κατσαρόλας, για να μην φεύγουν με τους υδρατμούς τα πολύτιμα συστατικά της.
Προσέχουμε να μην βράσει το νερό μας. Η ιδανική θερμοκρασία είναι γύρω στους 80-90 βαθμούς. Το αφήνουμε σε χαμηλή φωτιά περίπου μία ώρα.
Μετά το σουρώνουμε και το βάζουμε στο ψεκαστήρα μας. Εκεί όσο είναι ακόμα χλιαρό διαλύουμε και 2 κουταλιές της σούπας τριμμένο πράσινο σαπούνι και ανακινούμε. Το φυσικό εντομοκτόνο μας είναι πλέον έτοιμο για χρήση.


Διαδικασία τριψίματος πράσινου σαπουνιού
Μέχρι να γίνει το νερό με την αψιθιά, αποφάσισα να ενισχύσω λίγο το εντομοκτόνο μου, με πράσινο σαπούνι που και αυτό σκοτώνει τις μελίγκρες δια επαφής, δεν ήξερα όμως αν είναι αρκετά ισχυρό από μόνο του, για να σκοτώσει μεγαλύτερα έντομα όπως οι κάμπιες.
Με ένα κοινό τρίφτη έτριψα δύο πλάκες πράσινου σαπουνιού. Η ποσότητα που έτριψα μου έδωσε περίπου 40 κουταλιές της σούπας τριμμένο σαπούνι το οποίο και αποθήκευσα σε ένα γυάλινο βαζάκι για μετέπιπτα χρήση.


Διαδικασία ψεκάσματος
Επειδή το προηγούμενο βράδυ είχε βρέξει περίμενα μέχρι να στεγνώσουν αρκετά τα φυτά και ράντισα αργά το μεσημέρι. Δεν είχα πολλά χρονικά περιθώρια γιατί το βράδυ, θα ξαναέπεφτε υγρασία με αποτέλεσμα να αδυνατίσει το εντομοκτόνο μου.
Έπρεπε όμως να ψεκάσω γρήγορα γιατί ένα δύο φυτά μου είχαν πολλά έντομα και δεν ήθελα να εξαπλωθούν στα υπόλοιπα.
Το ψέκασμα πρέπει να γίνεται από κοντά και να λούζουμε στην κυριολεξία όλο το φυτό για να πετύχουμε όσο τον δυνατό περισσότερους εχθρούς. Τα οικολογικά εντομοκτόνα είναι συνήθως επαφής, δηλαδή πρέπει να πέσουν πάνω στο σώμα των εντόμων για να τα σκοτώσουν, αντίθετα από τα εμπορικά εντομοκτόνα που είναι και μασητικά, δηλαδή το δηλητήριο μένει πάνω στα φύλλα του φυτού και όταν το τρώει το έντομο πεθαίνει. Για αυτό όταν ψεκάζουμε με οικολογικά εντομοκτόνα πρέπει να κάνουμε έλεγχο μετά από 2-3 μέρες και να ξανά ψεκάσουμε αν είχαμε αφήσει κάποια σημεία αψέκαστα.

Την επόμενη μέρα νωρίς το πρωί...

 

ΠΗΓΗ

Φτιάχνω εκχύλισμα τσουκνίδας για φυτοπροστασία

ΤΣΟΥΚΝΙΔΑ-Κνίδη η δίοικος (Urtica Doica)/Κνίδη η καυστική (Urtica Urens)

Η τσουκνίδα είναι πολύτιμο φυτό. Καλυτερεύει το έδαφος, όπου φύεται. Περιέχει ένζυμα, σίδηρο, βιταμίνες, διάφορα άλατα και μυρμηγκικό οξύ, σε αυτό το τελευταίο οφείλεται η φαγούρα που προκαλεί καθώς και το όνομα της,κνίδη.
 

Η τσουκνίδα ανάλογα με την περιοχή, ανθίζει από τον Φεβρουάριο μέχρι τον Ιούλιο. Είναι δραστική για τα παρασκευάσματα που θα περιγράψουμε, όταν την κόψουμε λίγο πριν την ανθοφορία ή μόλις αρχίζει η ανθοφορία της. Κόβουμε τα φύλλα και τα στελέχη της και μπορούμε να την αποξηράνουμε στη σκιά για να την έχουμε και άλλες περιόδους.

Συνιστάται η χρήση 2 ειδών. Κνίδη η δίοικος (Urtica Doica) και κνίδη η καυστική (Urtica Urens). Εάν δεν βρούμε αυτά τα 2 είδη μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και την κνίδη τη σφαιροφόρο (Urtica Pilulifera).

Το διάλυμα τσουκνίδας από υδάτινο απόσταγμα τσουκνίδας χρησιμοποιείται από καιρό σαν ένα φυτοδιεγερτικό στη φυτοκομία.
Με την χρήση του διαλύματος έχει παρατηρηθεί ότι η ανάπτυξη αυξάνεται, τα φύλλα έχουν πιο σκούρο πράσινο χρώμα. Ακόμα αυξάνεται και η αντοχή απέναντι στα παράσιτα και ειδικά στις αφίδες.
 Κόβουμε τα στελέχη και τα φύλλα της και μπορούμε να την αποξηράνουμε στη σκιά για μια εβδομάδα, για να την αποθηκεύσουμε. Μπορούμε να φτιάξουμε το έγχυμα μας με φρέσκια ή αποξηραμένη τσουκνίδα. Για κάθε κιλό φρέσκου φυτού ή 200 γρ. αποξηραμένου χρησιμοποιούμε 10 λίτρα νερό.

Κρύο έκχυμα 24 ωρών φρέσκιας τσουκνίδας για αντιμετώπιση εντόμων
Μέσα σε ένα δοχείο ρίχνουμε ένα μέρος τσουκνίδας φρέσκιας και 10 μέρη νερού. Ανακατεύουμε καλά ώστε η τσουκνίδα να σκεπαστή με νερό. Αφήνουμε το μίγμα 14 έως 24 ώρες το περισσότερο, ανάλογα με την θερμοκρασία της εποχής. Σουρώνουμε το μίγμα που έχουμε και αμέσως ραντίζουμε τα προσβεβλημένα φυτά από μελίγκρες. Με το πρώτο ψεκασμό οι μελίγκρες θα αρχίσουν να λιγοστεύουν. Ξανά ραντίζουμε τα φυτά μετά από μια βδομάδα περίπου. Αυτό επαναλαμβάνεται ακόμα 3-4 φορές ανάλογα με το πρόβλημα. Μετά τα ραντίσματα τα φυτά έχουν ενισχυθεί και δεν προσβάλλονται πλέον εύκολα.

Προσοχή: Μόλις σουρώσουμε το μίγμα αυτό πρέπει να χρησιμοποιήσουμε το εκχύλισμα αμέσως ή το αργότερο μετά δύο ώρες, αλλιώς χάνει την αποτελεσματικότητα του. Το παρασκεύασμα αυτό γίνεται ακόμα πιο αποτελεσματικό, αν προσθέσουμε μέσα και κάποιο αιθέριο έλαιο, που απωθεί τις μελίγκρες.

Έκχυμα τσουκνίδας 10 – 14 ημερών ως δυναμωτικό
Με τις ίδιες αναλογίες όπως και προηγουμένως, δηλαδή 10 μέρη νερού 1 μέρος τσουκνίδας, (ΠΑΝΑΓΟΣ 1997) φτιάχνουμε ένα παρασκεύασμα που το αφήνουμε όμως 10 – 14 ημέρες ανακατεύοντας το καθημερινά με ένα ξύλο. Μετά από λίγες ημέρες αρχίζει να αφρίζει και να βγαίνει μια έντονη δυσάρεστη οσμή για αυτό τοποθετούμε το βαρέλι με το παρασκεύασμα σε κάποια άκρη του κήπου και το σκεπάζουμε με ένα καπάκι. Το χειμώνα, αν θέλουμε να επιταχύνουμε τη διαδικασία, τοποθετούμε το βαρέλι κάπου στον ήλιο, το καλοκαίρι όμως οπωσδήποτε στη σκιά. Αν θέλουμε να μειώσουμε την έντονη δυσάρεστη οσμή, ρίχνουμε μέσα μια χούφτα σκόνης από πετρώματα.

Όταν οι αφροί σταματήσουν μετά 10 ή 14 μέρες, το παρασκεύασμα είναι έτοιμο. Τότε το σουρώνουμε και το διάλυμα αυτό μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε αμέσως ή το φυλάμε σκεπασμένο σε δροσερό μέρος για μετέπειτα χρήση. Με το μίγμα αυτό ψεκάζουμε τα φυτά αραιώνοντας το με το τριπλάσιο μέχρι πενταπλάσιο νερό. Όσο πιο τρυφερά είναι τα φυτά τόσο μεγαλύτερη αραίωση χρειάζεται.

Το ψέκασμα αυτό δρα ως αναζωογονητικό π.χ. σε φυτά που έχουν ταλαιπωρηθεί από ξηρασία.. Επίσης, κάνει τα φυτά πιο ανθεκτικά σε τυχόν μελλοντικές προσβολές. Αν έχουμε πολύ από αυτό το διάλυμα, το αραιώνουμε με δεκαπλάσιο νερό και ποτίζουμε τα φυτά στις ρίζες τους, έτσι δίνουμε στο έδαφος και άζωτο.
Υπάρχουν μερικοί βιοκαλλιεργητές που καταφέρνουν να έχουν υγιή φυτά χωρίς κανένα άλλο ράντισμα, εκτός αυτό το δυναμωτικό της τσουκνίδας και αυτό είναι κάτι που πρέπει να επιδιώκουμε. Το παρασκεύασμα αυτό μπορεί να συνδυαστεί για ράντισμα των φυτών και με άλλα παρασκευάσματα

Πηγή:  ΤΕΙ  Κρήτης-Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας

Φυσικά φάρμακα για ασθένειες λαχανικών

Ξύδι

Χρησιμοποιήστε ξύδι για τη θεραπεία πολλών ασθενειών των φυτών, συμπεριλαμβανομένης της σκωρίασης, του μελανού σημείου και της μυκητίασης (περονόσπορου).
Αναμείξτε 1 κουταλιά φυσικό ξύδι σε 1 λίτρο νερό
Ψεκάστε με το διάλυμα στις άρρωστες περιοχές των φυτών νωρίς το πρωί ή το βράδυ, όταν οι θερμοκρασίες είναι χαμηλές και δεν υπάρχει άμεσο φως.
Επαναλάβετε μέχρι η ασθένεια να θεραπευτεί.

Μαγειρική σόδα (όξινο ανθρακικό νάτριο) - Μυκητοκτόνο

Χρησιμοποιήστε αυτό το φάρμακο για τη θεραπεία μυκήτων των φυτών.
Ανακατέψτε 1 κουταλιά σούπας και 1 κουταλιά φυτικό λάδι σε 4 λίτρα νερό.
Προσθέστε μερικές σταγόνες υγρό ή εντομοκτόνο σαπούνι στο μίγμα για να βοηθήσει να εξαπλωθεί πιο ομοιόμορφα στα φύλλα.
Ψεκάστε τα μολυσμένα φυτά, συμπεριλαμβανομένων και των κάτω φύλλων.
Το όξινο ανθρακικό κάλιο επίσης αντιμετωπίζει μύκητες και δεν προσθέτει άλατα (νατρίου) στο έδαφος.

Γάλα
Το γάλα είναι ένα πολύ καλό όπλο για τους μύκητες και τους ιούς των φυτών. Για την πρόληψη των μυκήτων, πασπαλίζουμε 2 κουταλιές γάλα σε σκόνη στο έδαφος γύρω από τα φυτά μας νωρίς στην περίοδο πριν εμφανιστούν οι ασθένειες. Αν δείτε μύκητες στα φύλλα της τομάτας, των τριανταφυλλιών, ή άλλων φυτών, ψεκάστε με αραιωμένο μείγμα γάλακτος (1 μέρος γάλα με 1 μέρος νερό) άμεσα στα μολυσμένα φύλλα. Μπορείτε ακόμη να χρησιμοποιήσετε το γάλα που έχει ξινίσει.

Οικολογικό σπρέι  για καταπολέμηση ασθενειών και εντόμων

Συστατικά

1,5  κουταλιά της σούπας μαγειρική σόδα

1 κουταλιά σούπας εντομοκτόνου σαπουνιού

1 κουταλιά σούπας φυτικό λάδι

1 κουταλιά σούπας ξύδι

4 λίτρα νερό

Οδηγίες

Ανακατέψτε τη μαγειρική σόδα, το σαπούνι και το λάδι σε μία κούπα νερό.

Προσθέστε  στο τέλος το ξύδι.

Βάλτε το μίγμα σε ένα ψεκαστήρα και προσθέστε το υπόλοιπο νερό.

Ανακατέψτε καλά και ψεκάστε όλο το φυτό, στην πάνω αλλά και στην κάτω μεριά των φύλλων.

Καταπολεμά τις μυκητιάσεις και τη μαύρη κηλίδα

Ψεκάστε κάθε εβδομάδα για την καταπολέμηση των εντόμων και των ασθενειών.

Αντιμυκητιακό σπρέι χαμομηλιού για τους σπόρους,  τα σπορόφυτα και τη ριζοκτονία

Συστατικά

1 κούπα νερό

1 κουταλιά της σούπας άνθη χαμομηλιού

Οδηγίες

Βράστε το νερό, βγάλτε το από τη φωτιά και προσθέστε 1 κουταλιά της σούπας χαμομήλι.

Σκεπάστε το δοχείο μέχρι να κρυώσει και σουρώστε το χαμομήλι μετά.

Χρησιμοποιήστε το έγχυμα του χαμομηλιού για να μουλιάσετε τους σπόρους ή για να υγράνετε το φυτόχωμα που θα φυτέψετε τους σπόρους σας.

Ψεκάζεται ποτίζοντας τα σπορόφυτά σας με το τσάι χαμομηλιού για 2 εβδομάδες μέχρι να αναπτυχτούν τα φυτά σας.

Μπορείτε να ενισχύσετε το μίγμα προσθέτοντας 1 κουταλιά της σούπας πολυκόμπι.

Υπεροξείδιο του υδρογόνου
Οι ρίζες απαιτούν οξυγόνο και τα χαμηλά επίπεδα προκαλούν τις περισσότερες ασθένειες των ριζών. Περισσότερο πότισμα στα φυτά προκαλεί την ανάπτυξη της σήψης της ρίζας. Όταν υπάρχει πολύ νερό στο έδαφος, οι αεροφόροι οδοί κλείνουν με νερό και οι ρίζες χρησιμοποιούν το λίγο οξυγόνο που είναι διαθέσιμο. Τα φυτά δεν είναι σε θέση να απορροφήσουν τα θρεπτικά συστατικά από το έδαφος και οι ρίζες μπορούν να αρχίσουν να πεθαίνουν μέσα σε 24 ώρες. Τα φυτά θα αρχίσουν να μαραίνονται και να μοιάζουν σαν να μην έχουν αρκετό νερό. Είναι εύκολο να γίνει ένα μοιραίο λάθος η προσθήκη περισσότερου νερού.

Το νερό αποτελείται από υδρογόνο και οξυγόνο. Το υπεροξείδιο του υδρογόνου (H2O2) έχει ένα επιπλέον άτομο οξυγόνου. Όταν τα φυτά ποτιστούν με υπεροξείδιο του υδρογόνου, το οξυγόνο απελευθερώνετε στο έδαφος γύρω από τις ρίζες, με αποτέλεσμα την ταχεία ανάπτυξη μιας υγιής ρίζας. Χρησιμοποιήστε το φθηνό 3% υπεροξείδιο του υδρογόνου, που μπορεί κανείς να αγοράσει σε ένα φαρμακείο. Αναμείξετε 2 κουταλάκια του γλυκού σε 4 λίτρα νερό.

Ασθένειες-Τεχνικές πρόληψης

Το στρες των φυτών
Μεταχειριστείτε τα πιο κοινά προβλήματα στρες των φυτών, που προκαλούνται από τα έντομα, το υπερβολικό πότισμα, το υπερβολικό κόψιμο, την ξηρασία, και τα ζιζάνια για να βοηθήσετε στην πρόληψη των ασθενειών των φυτών.

Ασθένειες από μύκητες
Ένας μύκητας που επηρεάζει τα λαχανικά, τα φρούτα, τους θάμνους, τα δένδρα και τα λουλούδια, ευνόητε από συνθήκες με υγρασία (15-25 βαθμούς κελσίου) χωρίς άνεμο. Η γκρι μούχλα εμφανίζεται μετά από παρατεταμένες περιόδους συννεφιάς, ομίχλης, υγρασίας, ή ελαφρές βροχές. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ένα γκρι με καφέ αποχρωματισμό και μια ασαφή λευκωπή γκρι μούχλα που αναπτύσσετε στην επιφάνεια των περιοχών που επλήγησαν. Ο μύκητας προκαλεί μάρανση του άνθους, σήψη και απόρριψη του καρπού, έλκη στα στελέχη, κηλίδες στα φύλλα και σήψη στους βολβούς ή τη ρίζα.
-Αγοράζετε σπόρους υψηλής ποιότητας από ποικιλίες
-Φυτέψετε τους σπόρους σε ηλιόλουστα, καλά προετοιμασμένα αποστραγγιζόμενα μέρη, τη περίοδο που συνιστάται για την περιοχή σας.
-Να αποφεύγεται τα βαριά εδάφη, τη βαριά σπορά, τον υπερπληθυσμό, τη κακή κυκλοφορία του αέρα, τη πολύ βαθιά φύτευση και την πολύ λίπανση (ειδικά με άζωτο)
-Λιπάρετε τα φυτά με βάση την ανάλυση του εδάφους.
-Κρατήστε το έδαφος υγρό μετά τη φύτευση. Επιτρέψτε στα φυτά να έχουν άφθονο φως.
-Πρέπει να αποφεύγεται η υπερβολική υγρασία. Χρησιμοποιήστε επιφανειακό πότισμα και κρατήστε το νερό μακριά από το φύλλωμα. Ποτίζετε με νερό τα φυτά νωρίς την ημέρα.
-Αφαιρέστε το πρώτο καρπό που έχει μολυνθεί με γκρι-μούχλα σήψης από τη καλλιέργεια και κάψτε ή θάψτε το. Όλα τα άρρωστα φυτά και τα φυτικά μέρη θα πρέπει να απομακρύνονται και να καταστρέφονται.
-Μετά τη συγκομιδή κάψτε όλα τα υπολείμματα των καλλιεργειών.
-Μην μετακινήστε και αγγίζετε τα φυτά όταν είναι βρεγμένα. Αυτό προκαλεί την εξάπλωση των ασθενειών.

Σάπισμα της ρίζας
Αυτός ο μύκητας οδηγεί σε μικρά ή και σοβαρά προβλήματα μαρασμού που προκαλούνται από την παρεμπόδιση της λειτουργίας της ρίζας
Τα καλά αποστραγγιζόμενα εδάφη είναι ίσως η καλύτερη προληπτική δράση κατά των κοινών μυκήτων μάρανσης του εδάφους.
Επαρκής κυκλοφορία του αέρα μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη των ασθενειών.
Μια σκόνη από μαλακό πέτρωμα/φωσφορικό στο έδαφος μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της εξάπλωσης της μάρανσης.
Ένα σπιτικό σπρέι με σκόρδο μπορεί να δουλέψει για πολλές ασθένειες αλλά και για προβλήματα εντόμων.

Clubroot (λάχανο και οικογένεια μουστάρδας)
Αυτή είναι μια κοινή ασθένεια στα λάχανα, ραπανάκια, γογγύλια, σινάπια. Η παραμόρφωση γίνετε στις κρυμμένες ρίζες του φυτού και έχει σχήμα ραβδιού. Στο λάχανο αυτό προκαλεί ασχημάτιστα ή καθόλου κεφάλια, που ακολουθείται από μείωση στην ανάπτυξη ή και θάνατο του φυτού.
Μην φυτεύεται αν έχετε πρόβλημα, μέλη της οικογένειας λάχανου (συμπεριλαμβανομένων μπρόκολα, κουνουπίδια, κράμβες, λάχανα Βρυξελών, σινάπια κ.α.) στον ίδιο χώρο για τέσσερα χρόνια.
Αυξήστε το επίπεδο του pH του εδάφους στο 7.5. Πρώτα κάνετε μια δοκιμή για να μάθετε το τρέχον επίπεδο του pH του εδάφους και μετά αυξήστε το με ασβέστιο ή και μαγνήσιο.
Βεβαιωθείτε ότι το έδαφος στραγγίζει καλά.

Συμβουλές

Τα σπρέι λαδιού δουλεύουν πνίγοντας τα έντομα όταν έρθουνε σε επαφή μαζί τους. Όταν προσθέσουμε και άλλα συστατικά αποτρέπουν διάφορες ασθένειες μυκήτων. Να θυμάστε ότι τα σπρέι μπορούν να σκοτώσουν και τα ωφέλιμα έντομα γι αυτό να ψεκάζεται όταν είστε σίγουροι ότι υπάρχουν τα βλαβερά. Πάντα να ψεκάζεται δοκιμαστικά μερικά φύλλα και να ελέγχεται μετά από 1-2 μέρες για κάψιμο των φύλλων. Αν δεν υπάρχει κάψιμο συνεχίστε τον ψεκασμό σε όλο το φυτό.

ΠΗΓΗ

Φτιάχνω οικολογικό εντομοκτόνο για προστασία φυτών

Οικολογικά εντομοκτόνα για καταπολέμηση, έλεγχο εντόμων και φυτοπροστασία

Τα σπρέι λαδιού δουλεύουν πνίγοντας τα έντομα όταν έρθουν σε επαφή μαζί τους. Όταν προσθέσουμε και άλλα συστατικά αποτρέπουν διάφορες ασθένειες μυκήτων. Να θυμάστε ότι τα σπρέι μπορούν να σκοτώσουν και τα ωφέλιμα έντομα γι αυτό να ψεκάζεται όταν είστε σίγουροι ότι υπάρχουν τα βλαβερά. Πάντα να ψεκάζεται δοκιμαστικά μερικά φύλλα και να ελέγχεται μετά από 1-2 μέρες για κάψιμο των φύλλων. Αν δεν υπάρχει κάψιμο συνεχίστε τον ψεκασμό σε όλο το φυτό. Τα εντομοκτόνα όπως τα βοτανικά και τα οικιακά σπρέι από σαπούνια και λάδια δεν θα πρέπει να εφαρμόζονται κάτω από οποιαδήποτε από τις ακόλουθες καταστάσεις:

■ Στην βροχή
■ Όταν φυσάει
■ Σε έντονη ηλιοφάνεια
■ Στην μέση ζέστων, ξηρών ημερών
■ Όταν αναμιγνύεται με μη συμβατά υλικά
■ Σε ανοιχτά λουλούδια, όταν είναι παρούσες οι μέλισσες
■ Όταν το φυτό υποφέρει από υγρασία (υπερβολική ή πολύ λίγη)
■ Όταν το φύλλο είναι υγρό με δροσιά

Βασικό σπρέι σαπουνιού
1 κουταλάκι γλυκού βιοδιασπώμενο υγρό πιάτων ή 4 κουταλάκια γλυκού τριμμένο πράσινο σαπούνι σε 1 κιλό ζεστό νερό.
2 κουταλάκια γλυκού οινόπνευμα.
Ανακατέψτε καλά και ψεκάστε. Επαναλάβετε κάθε εβδομάδα όταν χρειαστεί.
Είναι κυρίως δραστικό στα έντομα με μαλακό κέλυφος όπως τα ακάρεα, οι θρύπες, οι αφίδες (μελίγκρες), αλευρώδη και λευκές μύγες. Το σαπούνι εισχωρεί στην μεμβράνη του σώματος και κάνει το έντομο να ξεραθεί.

Σπρέι λεμονιού
Καθαρίστε τη φλούδα από ένα μεγάλο λεμόνι και βράστε τη για 10 λεπτά. Κρυώστετο και ψεκάστε με αυτό. Η Limonene είναι η δραστική ουσία.

Σπρέι αλευριού
2-4 κουτάλια σούπας αλεύρι σε 1 κιλό ζεστό νερό.
1 κουταλάκι γλυκού βιοδιασπώμενο υγρό πιάτων ή τριμμένο πράσινο σαπούνι.
Ανακατέψτε καλά και ψεκάστε. Επαναλάβετε όταν χρειαστεί.
Η σκόνη του αλευριού γίνεται μια κολλώδες ουσία, που δουλεύει σαν μια κολλώδες παγίδα για τα έντομα ή το έντομο την τρώει και ενεργεί στα πεπτικά τους μέρη.

Σπρέι κρεμυδιού
Στην παραδοσιακή γεωργία, χρησιμοποιείται ως ενισχυτικό της άμυνας των φυτών, ως μυκητοκτόνο και ως εντομοκτόνο, ιδιαίτερα εναντίον αφίδων και ακαρέων. Χρησιμοποιούνται 350 γρ. ψιλοκομμένων βολβών σε 10 λίτρα νερό όπου παραμένουν για 24 ώρες, το μίγμα μετά βράζεται σε χαμηλή φωτιά για 20 έως 30 λεπτά, φιλτράρεται και με αυτό ψεκάζονται τα φυτά που έχουν πρόβλημα.

Απωθητικά σπρέι
Γενικής χρήσης σπρέι σκόρδου-καυτής πιπεριάς.
6 σκελίδες σκόρδου
1 κρεμμύδι
1-2 κουτάλια σούπας τριμμένης κόκκινης καυτής πιπεριάς
1 κουταλάκι γλυκού βιοδιασπώμενο υγρό πιάτων ή τριμμένο πράσινο σαπούνι
1 κιλό νερό
Βάλτε τα συστατικά με λίγο νερό σε ένα μπλέντερ και χτυπήσετε μέχρι να λιώσουν
Προσθέστε και το υπόλοιπο νερό και αφήστε τα σε ένα δοχείο για 24 ώρες
Μετά σουρώστε το και ψεκάστε.


ΠΗΓΗ

Φτιάχνω λαχανόκηπο χωρίς νερό

Ξεφυλλίζοντας το ιταλικό περιοδικό AAM Terra Nuova, εντυπωσιάστηκα από ένα άρθρο για την ιστορία ενός «τρελού» Eλβετού.
O Jean Pain έκανε ένα πείραμα σ' ένα μικρό αγροτεμάχιο.
Mε κομπόστ από τα «σκουπίδια του δάσους» και μερικά «κόλπα» κατάφερε να αποκτήσει έναν υγιέστατο και παραγωγικό λαχανόκηπο με ελάχιστο νερό.

O Eλβετός Jean Pain στη δεκαετία του '60 δούλεψε ως φύλακας μιας φάρμας, η οποία είχε και ένα μεγάλο κομμάτι δάσους. Το πρώτο πράγμα που τον ανησύχησε και έπρεπε να αντιμετωπίσει ήταν ο εφιάλτης τής τότε αλλά και της σημερινής εποχής, οι πυρκαγιές στα δάση.
Εφαρμόζοντας τις παλιές μεθόδους διαχείρισης των δασών, έφερε να βοσκήσουν στο δάσος, γουρούνια, πρόβατα, αλλά κυρίως κατσίκια - το κατσικίσιο τυρί που παρήγαγε έγινε διάσημο στην περιοχή του. Το φθινόπωρο, αφού καθάριζε το δάσος από τη θυσανώδη και τη θαμνώδη βλάστηση, χρησιμοποιούσε τα ξερά κλαδιά όπως έκαναν παλαιότερα και οι χωρικοί, δηλαδή ξύλα για τις σόμπες, για τους φούρνους, αλλά το μεγαλύτερο μέρος το έκαιγε επί τόπου στο χωράφι.
Μια μέρα, όμως, διαβάζοντας κάποια παλαιά κείμενα που βρήκε στο αρχοντικό της φάρμας, έμαθε για το «humus vivus», αυτό που σήμερα ονομάζουμε κομπόστ. Υλικό που κάποιοι «παλιοί σοφοί» παρασκεύαζαν από τα «σκουπίδια» του δάσους. Με αυτήν την έρευνα -την κατασκευή και τη χρήση του humus- αφιέρωσε και την υπόλοιπη ζωή του.
Το μυστικό για την παραγωγή φυτών ντομάτας, ύψους 2,5 μέτρων, χωρίς την ανάγκη νερού ήταν ακριβώς το «humus vivus». Για να αποδείξει τα αποτελέσματα των ερευνών του ο Jean Pain αποφάσισε να κάνει ένα μικρό οικογενειακό λαχανόκηπο 100 m2.
Επέλεξε, λοιπόν, ένα αγροτεμάχιο φτωχότατο σε θρεπτικά συστατικά, το οποίο βρισκόταν 10 μέτρα από την κορυφή ενός πετρώδους λόφου και σε υψόμετρο 410. Hταν ένα χωράφι πετρώδες, με υπέδαφος αμμώδες και με υδροφόρο ορίζοντα στα 95 μέτρα βάθος. Είχε νότιο προσανατολισμό και βρισκόταν στην περιοχή της Provenza (Ν. Γαλλία), που χαρακτηρίζεται από ξηρά καλοκαίρια και με μια μέση θερμοκρασία 35ο C υπό σκιάν.
Ο λαχανόκηπος περιμετρικά, αλλά και από πάνω, καλύφθηκε από συρμάτινη σήτα για προστασία από ζώα και πουλιά. Το Μάιο, στην πάνω σήτα τοποθέτησε χλωρά κλαδιά από πεύκα για να δημιουργήσει την απαραίτητη σκίαση για να μπορέσουν να ριζοβολήσουν ευκολότερα τα νεαρά φυτά πριν από τις ζέστες του καλοκαιριού.
Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις του Jean Pain, η σκίαση του λαχανόκηπου ήταν απαραίτητη επειδή τα φυτά ποτίστηκαν κατά τη στιγμή της μεταφύτευσης και στη συνέχεια μόνο άλλη μια φορά έπειτα από κάποιες μέρες.
Το έδαφος του λαχανόκηπου τον χειμώνα ήταν καλυμμένο από ένα στρώμα οργανικής ουσίας τακτοποιημένο σε παρτέρια πλάτους 1,20 μέτρων, χωρισμένα μεταξύ τους από μονοπάτια στα οποία είχε τοποθετήσει μακριές ξύλινες τάβλες για να περπατάει χωρίς να συμπιέζει το έδαφος.
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι όλη η επιφάνεια του αγροτεμαχίου, παρτέρια και μονοπάτια ήταν καλυμμένη από ένα στρώμα οργανικής ουσίας. Οι δε γραμμές φύτευσης δεν ήταν πάνω σε σαμάρια, όπως στη Β. Ευρώπη -που είναι λογικό για να έχουμε απορροή του περίσσιου νερού- αλλά το αντίθετο, σε αυλάκια για να έχουμε όσο το δυνατόν περισσότερη υγρασία και να μειώσουμε στο ελάχιστο τις απώλειές της από την εξάτμιση.
Ξεκίνησε λοιπόν το Νοέμβριο με την σπορά της σαλάτας. Aυτή ήταν και η πρώτη καλλιέργεια. Στο τέλος του Φεβρουαρίου - αρχές Μαρτίου προχώρησε στη δεύτερη καλλιέργεια, φυτεύοντας μπιζέλια, τα οποία μετά 2 μήνες τα συγκόμισε. Eφτασε έτσι στη στιγμή της τρίτης καλλιέργειας και της πιο σημαντικής.
Είναι η στιγμή της ανανέωσης της κάλυψης του εδάφους με νέα οργανική ουσία, που θα δώσει τα θρεπτικά συστατικά και την προστασία που χρειαζόμαστε. Ξεκίνησε, λοιπόν, με μια ομοιόμορφη επικάλυψη του εδάφους από 7 cm κομπόστ. Πάνω από το κομπόστ τοποθέτησε ένα στρώμα 10 cm από χονδροειδές οργανικό υλικό για εδαφοκάλυψη (ροκανίδι από το κόψιμο των ξύλων, άχυρα, φύλλα κ.λπ.). Αυτά τα δύο υλικά δημιούργησαν και το κάλυμμα από οργανική ουσία των παρτεριών. Αρχές Μαΐου ξεκίνησε τις μεταφυτεύσεις, π.χ. πήρε ένα φυτό μελιτζάνας -που το είχε φυτέψει το Φεβρουάριο στο σπορείο- και το μεταφύτευσε στο έδαφος δημιουργώντας ένα χώρο στο κόμποστ που είχε ήδη στρώσει. Μια βασική αρχή είναι να μη μένει ποτέ το κομπόστ ακάλυπτο και εκτεθειμένο στο φως, έτσι έπειτα από κάθε μεταφύτευση θα πρέπει να το σκεπάζετε με το υλικό εδαφοκάλυψης. Το υλικό της εδαφοκάλυψης, οποιαδήποτε και αν είναι η σύνθεσή του, όχι μόνο δεν επιτρέπει στο κομπόστ να χάσει την υγρασία του, αλλά κατά τη διάρκεια των ζεστών ωρών της ημέρας, δημιουργεί ένα στρώμα υγρασίας από πάνω του και βοηθάει στην αποδόμηση της οργανικής ουσίας.
Ακολουθώντας τα παραπάνω, ήδη στα τέλη του Αυγούστου είχε απίστευτα αποτελέσματα. Οι ντομάτες έφθασαν τα 1,80 μ. ύψος, με μια καταπληκτική ανάπτυξη. Η παραγωγή καρπών αυτήν την περίοδο έφθασε τα 6 κιλά ανά φυτό. Τα φασόλια είχαν ξεπεράσει τα 2 μ. ύψος. Τέσσερις εβδομάδες αργότερα, μπόρεσε να κάνει μιαν επαλήθευση της συγκομιδής. Μέση ανάπτυξη των φυτών της μελιτζάνας 1,20 μ., μέση παραγωγή 5 κιλά/φυτό και το σημαντικότερο, λόγω της ανεπτυγμένης ανθοφορίας και καρποφορίας ήταν σίγουρη η παραγωγή μέχρι και τα πρώτα κρύα του Νοέμβρη.
Η τελευταία βροχή έπεσε στις 27 Ιουνίου. Στις 27 Σεπτεμβρίου, που έκανε τον απολογισμό, είχαν περάσει 87 ημέρες χωρίς νερό και τα φυτά συνέχισαν να αναπτύσσονται και να παράγουν.

Ποια ήταν τα βιβλία που διάβασε και εφάρμοσε ο Jean Pain;
Μήπως ήταν τα δικά μας 3 Βυζαντινά βιβλία με τίτλο «Γεωπονικά» του Κασσιανού Βάσου;
Σας αφήνω να βγάλετε μόνοι σας το συμπέρασμα και σας γράφω περισσότερες πληροφορίες και συμβουλές για τον δικό σας άνυδρο κήπο λαχανικών ή φυτών…..

Πως μπορούμε να έχουμε κάθε είδους λάχανα στα άνυδρα μέρη-Του Βινδανιωνίου
Διαλέγουμε ένα κομμάτι γη όσης εκτάσεως θέλουμε και το σκάβουμε σε βάθος 35 εκατοστά ή και μισού μέτρου, το χώμα δε που σκάψαμε το αφαιρούμε. Παίρνουμε μετά κεραμίδια και τα στρώνουμε στο σκαμμένο μέρος, από πάνω δε βάνουμε χώμα καθαρό, κοσκινισμένο μαζί με πολύ ξερή κοπριά και έτσι φυτεύουμε ή σπέρνουμε τα λάχανα. Μερικοί αντί για κεραμίδια, αφού σκάψουν το μέρος που διάλεξαν, το ισάζουν και το στρώνουν με αλυσίβα, όπως του λάλους και κατόπιν βάνουν το χώμα και την κοπριά και καλλιεργούν τον κήπο. Είτε όμως κεραμίδια χρησιμοποιήσουμε είτε αλυσίβα πρέπει να προσέξουμε και τους τοίχους που είναι γύρω στο σκαμμένο μέρος και να τους ασφαλίζουμε επίσης με αλυσίβα ή με κεραμίδια για να μη χύνεται από κανένα μέρος το νερό που βάζουμε για να ποτίσουμε το λαχανόκηπο.
Όταν γίνουν όλα αυτά καλλιεργούμε τον κήπο ακριβώς όπως τον καλλιεργούμε και στα υγρά μέρη, δηλαδή το χειμώνα αρκούμαστε στο βρόχινο νερό και το καλοκαίρι τον ποτίζουμε. Δεν έχει πολύ ανάγκη από νερό, γιατί η υγρασία που πήρε όλο το χειμώνα διατηρείτε με τα μέτρα που λάβαμε και δεν πηγαίνει στα γειτονικά χωράφια. Μερικοί όταν δεν έχουν πολύ νερό φτιάχνουν 2 κήπους. Έναν χειμωνιάτικο που τον ποτίζουν οι βροχές και άλλο καλοκαιρινό κήπο, σε πολύ σκιερό και βορεινό μέρος.

http://www.ftiaxno.gr/2008/04/blog-post_15.html

Λαχανικά

H KAΡΔΙΑ ΜΑΣ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΑ ΛΑΧΑΝΙΚΆ

Τα ζιζάνια ανταγωνίζονται τις καλλιέργειες μας για το χώρο, το νερό και τα θρεπτικά στοιχεία. Με τον τρόπο αυτό τα ζιζάνια, ανάλογα με το είδος και την πυκνότητά τους, προκαλούν μείωση της παραγωγής έως και 80%. Η κρίσιμη περίοδος ανταγωνισμού των ζιζανίων με τα καλοκαιρινά λαχανικά μας είναι κατά την ανθοφορία και την καρπόδεση, γι' αυτό πρέπει να γίνεται ξεβοτάνισμα σχολαστικά  και η καλλιέργεια πρέπει να κρατηθεί απαλλαγμένη, όσο το δυνατόν, από ζιζάνια.

 Μία εύκολη λύση είναι η φύτευση των λαχανικών –για μικρές επιφάνειες- σε τρύπες που έχουμε κάνει σε χαρτόνια που έχουμε βάλει στις θέσεις φύτευσης . Έτσι δεν μπορούν να φυτρώσουν άλλα φυτά

Προληπτικά μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται είναι τα εξής: Σε χωράφια που υπάρχει σοβαρό πρόβλημα με την αγριοντοματιά και την αγριομελιτζάνα ή τα πολυετή περικοκλάδα, κύπερη, βέλιουρα και αγριάδα καλό είναι να αποφεύγουμε να βάζουμε το μπαχτσέ μας, διότι η καταπολέμησή τους είναι πολύ δύσκολη κατά τη βλαστική περίοδο.

Καλό είναι να ελέγχουμε αν ο σπόρος, το νερό άρδευσης (ζιζανιοκτονία γύρω από το κανάλι (αν χρησιμοποιούμε τέτοιο νερό), και η κοπριά  ή η κομπόστα που χρησιμοποιούνται, είναι απαλλαγμένα από σπόρους ζιζανίων. Απαιτείται προσοχή στην κοτίσια κοπριά που προέρχεται από κότες ελεύθερης βοσκής. Ακόμη προληπτικά πρέπει να καθαρίζουμε τα μηχανήματα και τα εργαλεία που χρησιμοποιούμε.

Μία εναλλακτική λύση για την αντιμετώπιση των ζιζανίων είναι η μέθοδος της ''ψεύτικης σποράς''. Προετοιμάζουμε το χωράφι για όργωμα και αφήνουμε τα ζιζάνια να φυτρώσουν. Κατόπιν καταστρέφουμε τα ζιζάνια με μηχανικό τρόπο.(2^ο όργωμα)

Τάτσης Κων/νος

www.bioprasino.gr

Αγκινάρα

Η αγκινάρα συνήθως πολλαπλασιάζεται με παραφυάδες που «φυτρώνουν» στο λαιμό εώς και 30 εκατοστά, μετά τις πρώτες φθινοπωρινές βροχές. Τις αφαιρούμε και τις φυτεύουμε. Αφήνουμε 1-3 στο φυτό. Φυτεύονται σε έδαφος γόνιμο με αρκετή οργανική ουσία-κομπόστα, κοπριά και βιολογικά ή χημικά λιπάσματα- που έχει οργωθεί βαθιά και φυτεύεται σε αυλάκια. Οι αποστάσεις είναι 1 μέτρο ανά γραμμή και 60 εκατοστά με 1 μέτρο στην σειρά τους.

Η άρδευση είναι χρήσιμη αλλά οι ανάγκες δεν είναι τόσο σημαντικές όσο στα άλλα λαχανικά. Όταν τα φυτεύουμε θέλουν βοήθεια στην αρχή στην άρδευση, ενώ μετά το πρώτο έτος οι ανάγκες μειώνονται σημαντικά.

Θέλει προστασία από ζιζάνια με σκαλίσματα και κάθε άνοιξη βοήθεια με κομπόστα ή λίπασμα –καλύτερα βιολογικό όπως και το φθινόπωρο- .

Είναι καλλιέργειας που διαρκεί 4-5 χρόνια. Κάθε χρόνο στα τέλη Ιούλη με Αύγουστο κόβουμε όλο το υπέργειο τμήμα λίγο χαμηλότερα από την επιφάνεια του χώματος. Την ίδια περίοδο μπορούμε να ποτίσουμε ώστε να ανοίξουν οι οφθαλμοί που βρίσκονται στο υπόγειο τμήμα. Έτσι πρωιμάζει και η παραγωγή.

Είναι περίοδος που τα ξεβοτανίσματα πρέπει να είναι συχνά και προσεκτικά. 

Τάτσης κων/νος

www.bioprasino.gr

Στον πίνακα που ακολουθεί μπορείτε να δείτε τι σπέρνουμε, τι φυτεύουμε και τι μεταφυτεύουμε ανά μήνα. Επιλέξτε τους συνδέσμους για περισσότερες πληροφορίες

Ιανουάριος

Σπέρνουμε: μπιζέλια, κουκιά, σπανάκια, σέσκλα, πράσα, ενώ σε θερμοκήπιο αγγούρια, ντομάτες, πιπεριές, καρότα  μελιτζάνες,.  

Φυτεύουμε:  Κρεμμύδια σκόρδα καρότο

Συγκομιδή: Λεμόνια, πορτοκάλια, μανταρίνια, νεράντζια, περγαμότα , μαρούλια, μπρόκολα, κουνουπίδια, χλωρά ραδίκια, ζοχούς, ρόκα, σπανάκι, σέσκλα, λάπατα, σινάπια, βρούβες, τσουκνίδες, μάραθο, σέλινο, Κρεμμύδια σκόρδα καρότο

Φεβρουάριος

Σπέρνουμε: μπιζέλια, κουκιά, σπανάκια, σέσκλα, πράσα, ενώ σε θερμοκήπιο αγγούρια,  ντομάτες, πιπεριές, μελιτζάνες, καρότο.  

Φυτεύουμε: Κρεμμύδια σκόρδα καρότο

Συγκομιδή: Λεμόνια, πορτοκάλια, μανταρίνια, νεράντζια, περγαμότα , μαρούλια, μπρόκολα, κουνουπίδια, χλωρά Κρεμμύδια σκόρδα καρότο, ραδίκια, ζοχούς, ρόκα, σπανάκι, σέσκλα, λάπατα, σινάπια, βρούβες, τσουκνίδες, μάραθο, σέλινο,

Μάρτιος

Σπέρνουμε: Τομάτες, καρότα, παντζαρια ρεπανάκια, αντίδια, σπανάκια, σέσκλα, σέλινο, μαϊντανό, άνηθο, κόλιανδρο, καρότο

Φυτεύουμε: Πατατες καρότα, και κλήματα

Μεταφυτεύουμε: Μαρούλια, πράσα, αγκινάρες, καρότα

Συγκομιδή: Λεμόνια, πορτοκάλια, μανταρίνια, νεράντζια, περγαμότα , μαρούλια, μπρόκολα, κουνουπίδια, χλωρά Κρεμμύδια σκόρδα, ραδίκια, ζοχούς, ρόκα, σπανάκι, σέσκλα, λάπατα, σινάπια, βρούβες, τσουκνίδες, καυκαλίθρα, μάραθο, σέλινο, μαϊντανό, σπαράγγια, οβριές, καρότο

Απρίλιος

Σπέρνουμε:  Καλαμπόκια, φασόλια, Τομάτες, μελιτζάνες, πιπεριές, καρότα, παντζαρια ρεπανάκια, αντίδια, σπανάκια, σέσκλα, πράσα, σέλινο, μαϊντανό, άνηθο, κόλιανδρο, καρότα

Μεταφυτεύουμε: Ντομάτες Πίπεριές, μελιτζάνες, αγγούρια, κολοκύθια, πράσα,

καρότα

Συγκομιδή: Λεμόνια, πορτοκάλια, νεράντζια, περγαμότα, μαρούλια, αγκινάρες, κουκιά, αρακά, χλωρά Κρεμμύδια σκόρδα, ραδίκια, ζοχούς, σπανάκι, σέσκλα, τσουκνίδες, μάραθο, σέλινο, μαϊντανό, καρότα

Μάιος

Σπέρνουμε: Καλαμπόκια, φασόλια, μπάμιες, καρότα

Μεταφυτεύουμε: Ντομάτες πιπεριές, μελιτζάνες, αγγούρια, κολοκύθια, πεπόνια, καρπούζια

Συγκομιδή: Κολοκύθια, αγγούρια,  πιπεριές μαρούλια, αγκινάρες, κουκιά, αρακά, φακές, Κρεμμύδια σκόρδα φράουλες, καρότα, παντζάρια σπανάκι, σέσκλα, βλίτα, μάραθο, σέλινο, μαϊντανό, κόλιανδρο, καρότα

Ιούνιος

Σπέρνουμε: Καλαμπόκια, φασόλια, κολοκύθια, καρότα

Μεταφυτεύουμε: Ντομάτες πιπεριές, μελιτζάνες, αγγούρια, κολοκύθια, καρότα

Συγκομιδή: Κολοκύθια, αγγούρια,  πιπεριές, Κρεμμύδια σκόρδα, φράουλες, καρότα, παντζαρια,, σπανάκι, σέσκλα, βλίτα, αντράκλα, μάραθο, σέλινο, μαϊντανό, κόλιανδρο, σιτάρι, κριθάρι, βρώμη, Βερίκοκα, ροδάκινα, αχλάδια, κεράσια, βύσσινα, κορόμηλα, καρότα

Ιούλιος

Σπέρνουμε: Φασόλια, κολοκύθια, αγγούρια, μπρόκολα, κουνουπίδια, λάχανα, καρότα

Μεταφυτεύουμε: Αγγούρια, κολοκύθια, μπρόκολα, κουνουπίδια, λάχανα, καρότα

Συγκομιδή: Καλαμπόκια, Ντομάτες πιπεριές, μελιτζάνες, κολοκύθια, αγγούρια, φράουλες, φασόλια, μπάμιες, σκόρδα ξερά, κρεμύδια ξερά, βλίτα, αντράκλα, σέλινο, μαϊντανό, κόλιανδρο, Βερίκοκα, ροδάκινα, αχλάδια, κορόμηλα, καρπούζια, πεπόνια, καρότα

Αύγουστος

Σπέρνουμε: Μπρόκολα, κουνουπίδια, λάχανα, μαρούλια, καρότα, παντζαρια ρεπανάκια,  Πατάτες, καρότα

Μεταφυτεύουμε: Αγγούρια, κολοκύθια, μπρόκολα, κουνουπίδια, λάχανα, καρότα

Συγκομιδή: Καλαμπόκια, Ντομάτες πιπεριές, μελιτζάνες, κολοκύθια, αγγούρια,  φασόλια, μπάμιες, βλίτα, αντράκλα, σέλινο, μαϊντανό, κόλιανδρο, Ροδάκινα, αχλάδια, αμύγδαλα, μήλα, σύκα, καρπούζια, πεπόνια, καρότα

Σεπτέμβριος

Σπέρνουμε:  Μπρόκολα, κουνουπίδια, λάχανα, μαρούλια, καρότα, παντζαρια ρεπανάκια,  πράσα, σέλινο, μαϊντανό, άγρια και ήρεμα χόρτα, σπανάκια, σέσκλα, σινάπια, μυρώνια, καυκαλίθρα, καρότα

Φυτεύουμε: Κρεμμύδια σκόρδα, καρότα

Μεταφυτεύουμε: Μαρούλια, μπρόκολα, κουνουπίδια, λάχανα, πράσα, καρότα

Συγκομιδή: Ντομάτες πιπεριές, μελιτζάνες, κολοκύθια, αγγούρια,  μπάμιες, φασόλια, αραποσίτια, βλίτα, αντράκλα, σέλινο, μαϊντανό, Αχλάδια, μήλα, ροδάκινα, σύκα, καρύδια, αμύγδαλα, φουντούκια, φιστίκια, κάστανα, ρόδια, σταφύλια φραγκόσυκα, καρότα

Οκτώβριος

Σπέρνουμε:  Μαρούλια, πράσα, ραδίκια, ρόκα, ζοχούς, αντίδια, καφκαλίθρες, μυρώνια, μαϊντανό, σινάπια, σπανάκι, καρότα, παντζαρια ρεπανάκια,, καρότα

Φυτεύουμε: Κρεμμύδια σκόρδα, μπιζέλια, κουκιά, καρότα

Μεταφυτεύουμε:  Μάπες, μπρόκολα κουνουπίδια, μαρούλια, αγκινάρες, καρότα

Συγκομιδή: Καρύδια, ρόδια, ελιές, λεμόνια, λοτούς, κυδώνια, αχλάδια, καρότα

Νοέμβριος

Σπέρνουμε: Σιτάρι, κριθάρι, φακές, ρεβίθια, μαρούλια, πράσα,  καρότα

Φυτεύουμε: Κρεμμύδια σκόρδα, μπιζέλια, κουκιά, καρότα

Μεταφυτεύουμε: Μάπες, μπρόκολα κουνουπίδια, μαρούλια, πράσα, σέλινο, αγκινάρες

Συγκομιδή: Λεμόνια, πορτοκάλια, μανταρίνια, ελιές, μαρούλια, Κρεμμύδια , ραδίκια, ζοχούς, ρόκα, σπανάκι, σέσκλα, λάπατα, σινάπια, τσουκνίδες, μάραθο, καρότα

Δεκέμβριος

Φυτεύουμε: Κρεμμύδια σκόρδα για χλωρά την άνοιξη και ξερά το καλοκαίρι, συμπληρώνουμε μπιζέλια και κουκιά για όψιμη συγκομιδή (καιρού επιτρέποντος, στα πεδινά και νότια μέρη της Ελλάδος), καρότα

Συγκομιδή: Λεμόνια, πορτοκάλια, μανταρίνια, νεράντζια, περγαμότα, ελιές, μήλα, μάπες, μπρόκολα, κουνουπίδια, μαρούλια, Κρεμμύδια , ραδίκια, ζοχούς, ρόκα, σπανάκι, σέσκλα, λάπατα, βρούβες, σινάπια, τσουκνίδες, μάραθο, καρότα

Ο παρακάτω πίνακας ειναι απο το www.kalliergo.gr

Γιατί οι ντομάτες του σουπερμάρκετ είναι άνοστες;

Το παράπονο ότι οι σημερινές ντομάτες δεν είναι όπως παλιά και ότι οι περισσότερες έχουν γεύση «άχυρου» είναι κάτι που ακούγεται συχνά. Μια τέτοια διαπίστωση δεν θα μπορούσε φυσικά να αφήσει ασυγκίνητη την επιστήμη. Αμερικανοί ερευνητές έψαξαν και βρήκαν την άκρη: Ο ένοχος είναι η προσπάθεια των καλλιεργητών να παρουσιάσουν ελκυστικούς καρπούς στα ράφια των σουπερμάρκετ: Οι «εμφανίσιμες» ποικιλίες που προτιμούν να καλλιεργούν φέρουν μετάλλαξη σε ένα βασικό γονίδιο που δίνει στην ντομάτα τη γλυκιά της γεύση.

Για να είναι μια ντομάτα ελκυστική για τον καταναλωτή πρέπει να φαίνεται ζουμερή και κατακόκκινη. Αυτό όμως δεν συμβαίνει σε όλες τις ποικιλίες του δημοφιλούς ζαρζαβατικού. Αντιθέτως, στις περισσότερες από αυτές το αρχικό ανοιχτοπράσινο χρώμα μετατρέπεται καθώς ωριμάζουν σε κόκκινο κατά τόπους, δημιουργώντας αντιαισθητικά «μπαλώματα». Αυτό έκανε τους παραγωγούς πιο προσεκτικούς στην επιλογή των καλλιεργειών τους. Εδώ και 70 περίπου χρόνια οι περισσότεροι άρχισαν να προτιμούν να καλλιεργούν ποικιλίες που έχουν από την αρχή ομοιόμορφο πράσινο χρώμα, καθώς αυτές έχουν την τάση, ωριμάζοντας, να κοκκινίζουν εξίσου ομοιόμορφα – και άρα να φαίνονται πιο λαχταριστές στο ράφι του σουπερμάρκετ.

Εδώ όμως ακριβώς βρίσκεται το «φάουλ», αφού οι ποικιλίες αυτές τείνουν επίσης – όπως αποδεικνύεται πλέον και επιστημονικά – να είναι λιγότερο νόστιμες. Η αιτία αποκαλύπτεται από μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Science». Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Ντέιβις, με επικεφαλής την Αν Πάουελ, αποφάσισαν να ελέγξουν το γονιδιακό υπόβαθρο της διαδικασίας ωρίμανσης της ντομάτας. Έτσι ανακάλυψαν ότι στην καρδιά αυτού του μηχανισμού βρίσκεται ένα γονίδιο το οποίο κωδικοποιεί μια πρωτεΐνη που ονομάζεται GLK2, η οποία αυξάνει τη φωτοσυνθετική ικανότητα του καρπού, ενισχύοντας παράλληλα την παραγωγή σακχάρων και πρωτεϊνών.

Όπως διαπίστωσαν, ωστόσο, οι ειδικοί, η μετάλλαξη του γονιδίου που οδηγεί σε ομοιόμορφη ωρίμανση «κλείνει το διακόπτη» της GLK2, μειώνοντας ουσιαστικά την παραγωγή αυτών των δύο συστατικών που είναι καθοριστικά για τη νοστιμιά της ντομάτας. Η επιλογή των παραγωγών υπέρ της εμφάνισης οδήγησε δηλαδή ουσιαστικά – και χωρίς κανείς να το θέλει ή να το έχει σκεφτεί – στην απώλεια της γεύσης. Οι συγγραφείς της μελέτης πάντως επιμένουν ότι υπάρχει σωτηρία. Θεωρούν ότι με την κατάλληλη «ρύθμιση» των επιπέδων της GLK μέσω των μονοπατιών έκφρασης του γονιδίου οι γοητευτικά ώριμες ντομάτες μπορούν επίσης να αποκτήσουν και την ανάλογη γλύκα.

tovima.gr

Κρεμμυδάκια στο μπαλκόνι μας και στον αγρο

Μπορείτε να φανταστείτε την μαγειρίτσα χωρίς φρέσκο κρεμμυδάκι; Ή την σαλάτα μαρουλιού; Για δοκιμάστε να κάνετε μία νόστιμη και «δεμένη» σάλτσα χωρίς ξερό κρεμμύδι; Παρατηρείστε ότι, μόνο για το κρεμμύδι χρησιμοποιείται το υποκοριστικό του -κρεμμυδάκι- για να περιγραφεί μία άλλη όψη και χρήση του ιδίου φυτού. Οι αρχαίοι μας Έλληνες τιμούσαν αρκούντως το κρεμμύδι, μιας και, εκτός των άλλων χρήσεων, αποτελούσε σταθερό συστατικό του πρωινού τους (ακράτισμα).

Ο αρχαίος κόσμος, καλλιεργούσε το κρεμμύδι, όχι μόνο για την άρτυση των φαγητών αλλά και για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες, που οφείλονται μάλλον στην μεγάλη περιεκτικότητά του σε ιώδιο και θειάφι.

Το κρεμμύδι, μπορεί να καταναλωθεί με πολλούς τρόπους. Ως φρέσκο κρεμμυδάκι, αποτελεί ιδανικό συστατικό για τα διάφορα φρικασέ και τις ωμές σαλάτες, ενώ ως ξερό κρεμμύδι, αποτελεί βασικό συστατικό για πάμπολλες συνταγές μαγειρικής.

Το ξερό κρεμμύδι, μπορεί ακόμα να ψηθεί ολόκληρο και να αποτελέσει μία εξαίρετη σαλάτα με λίγο ξύδι και λάδι.

Ας δούμε λοιπόν πώς μπορείτε να έχετε κρεμμυδάκια και κρεμμύδια όλον τον χρόνο.
1. Παραγωγή σπόρων και κοκκαριού: Κατά κανόνα, η παραγωγή του κρεμμυδιού γίνεται φυτεύοντας μικρούς βολβούς (κοκκάρι), οι οποίοι στη συνέχεια βλαστάνουν και παράγουν το μεγάλο κρεμμύδι που όλοι γνωρίζουμε. Εμείς εδώ, θα δούμε πώς μπορείτε να παράγετε μόνοι σας τον σπόρο για την εν συνεχεία παραγωγή του κοκκαριού. Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι, τα μεγάλα ξερά κρεμμύδια, αν τα φυτέψετε, θα βλαστήσουν και θα αναπτύξουν παράλληλα με τα κρεμμυδόφυλλα, έναν κεντρικό σκληρό κορμό στην κορυφή του οποίου θα αναπτυχθεί ένα στρογγυλό άνθος. Όταν ωριμάσει και ξεραθεί, μπορείτε να συλλέξετε τον κρεμμυδόσπορο, το λεγόμενο μπαρούτι από την ομοιότητά του με αυτήν. Αυτόν τον σπόρο, μπορείτε να τον σπείρετε κατά τον Φεβρουάριο-Μάρτιο. Το κοκκάρι σας (μικροί κρεμμυδοβολβοί), θα είναι έτοιμο κατά τον Ιούλιο-Αύγουστο. Η σπορά του μπαρουτιού, γίνεται σε βάθος το πολύ μέχρι 1 εκατοστό από την επιφάνεια του εδάφους. Τρία έως τέσσερα γραμμάρια σπόρου, αρκούν για 1 τετραγωνικό μέτρο. Συνεπώς, αν δεν θέλετε να σπείρετε τον θεσσαλικό κάμπο, αρκούν 5-6 μεγάλα ξερά κρεμμύδια για να παράγετε το μπαρούτι και το αντίστοιχο κοκκάρι που απαιτείται για έναν οικογενειακό λαχανόκηπο. Ο τρόπος συλλογής και φύλαξης του κοκκαριού μέχρι την φύτευσή του, είναι ίδιος με τους αντίστοιχους του ξερού κρεμμυδιού που αναφέρονται στη συνέχεια.
 

2. Φύτευση κοκκαριού: Αν θέλετε να παράγετε χλωρά κρεμμύδια, θα πρέπει να φυτέψετε το κοκκάρι σας τον Οκτώβριο με Νοέμβριο. Τα χλωρά κρεμμυδάκια σας θα είναι έτοιμα την επόμενη άνοιξη. Αν αντίθετα θέλετε να παράγετε ξερά κρεμμύδια, θα φυτέψετε κατά το τέλος Ιανουαρίου με αρχές Φεβρουαρίου. 

Τα ξερά σας κρεμμύδια θα είναι έτοιμα για συγκομιδή κατά τον μήνα Αύγουστο. Σημειώστε ότι, μπορείτε να έχετε φρέσκα κρεμμυδάκια όλον τον χρόνο, αρκεί να φυτεύετε τμηματικά τον διαθέσιμο χώρο. Η φύτευση γίνεται σε βραγιές με απόσταση 20-30 εκατοστά μεταξύ τους και σε βάθος 3-4 εκατοστά. Μέσα στην ίδια βραγιά, η απόσταση των φυτών πρέπει να είναι 10-15 εκατοστά.

3. Τεχνική καλλιέργειας: Το κρεμμύδι, έχει ανάγκη από ελαφρύ χώμα πλούσιο σε οργανικές ουσίες και καλοδουλεμένο, για να μπορέσει να αναπτύξει συμμετρικούς βολβούς. Ακόμα, το κρεμμύδι δεν χρειάζεται λίπανση με κοπριά κατά τη σπορά γιατί δεν την αφομοιώνει εύκολα. Προτιμότερο είναι να έχετε λιπάνει από την προηγούμενη περίοδο, έτσι ώστε η κοπριά να έχει αφομοιωθεί σχεδόν πλήρως από το χώμα. Επίσης, το περίσσευμα υγρασίας στο χώμα, ταλαιπωρεί το κρεμμύδι, εμποδίζει την ανάπτυξή του και ευνοεί την ανάπτυξη ασθενειών, όπως την σήψη. Επομένως, φροντίστε το έδαφος να είναι στραγγερό και μην το ποτίζετε υπέρμετρα. Από την σύσταση του εδάφους, εξαρτάται η μικρότερη ή μεγαλύτερη καυστικότητα του κρεμμυδιού. Έδαφος πλούσιο σε θειάφι, παράγει καυστικά κρεμμύδια ενώ έδαφος πλούσιο σε άζωτο, τα γλυκαίνει.
4. Συγκομιδή: Είναι ευνόητο ότι μπορείτε να μαζεύετε τα κρεμμύδια σας οποιαδήποτε στιγμή το απαιτούν οι ανάγκες σας. Μόνο για τα ξερά κρεμμύδια, αυτά δηλαδή που θέλετε να φυλάξετε και να διατηρήσετε για τον χειμώνα, θα πρέπει να τα συλλέξετε σε συγκεκριμένο στάδιο της ωρίμανσής τους. Η κατάλληλη στιγμή είναι, όταν τα φύλλα αρχίσουν να κιτρινίζουν έντονα και γέρνουν προς το έδαφος. Σε αυτή την φάση, οι βολβοί έχουν αναπτυχθεί τελείως και είναι έτοιμοι για συγκομιδή και φύλαξη. Ξεριζώστε τους βολβούς, τραβώντας τους κάθετα προς τα πάνω με σταθερή δύναμη. Αν το έδαφος είναι πολύ συμπαγές, καλό είναι να κάνετε αυτή την εργασία, 1-2 ημέρες μετά από ένα καλό πότισμα.
 

5. Φύλαξη και διατήρηση:Για να μπορέστε να διατηρήσετε καλά τα ξερά κρεμμύδια και να μην μουχλιάσουν, είναι απαραίτητο να τα αφήσετε 2-3 ημέρες απλωμένα σε στεγασμένο μέρος για να στεγνώσουν. Μπορείτε να τα αφήσετε και στο σημείο που τα ξεριζώσατε, αν μπορέσετε να εξασφαλίσετε την Υψηλή διαβεβαίωση ότι δεν θα βρέξει. Φροντίστε όμως να τα σκεπάζετε τη νύχτα για να μην τα επηρεάζει η πρωινή δροσιά. Στην συνέχεια, καθαρίστε το χώμα και τις κατεστραμμένες φλούδες, κόψτε την ουρά στα 2-3 εκατοστά, τοποθετήστε τα σε ξύλινα ή χάρτινα τελάρα και φυλάξτε τα σε μέρος χωρίς υγρασία και με λίγο φως. Επειδή χρειάζονται αερισμό για να μην μουχλιάσουν, φροντίστε η ποσότητα σε κάθε τελάρο να είναι τέτοια που να μπορούν όλοι οι βολβοί να αερίζονται. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να τα τοποθετήσετε ένα-ένα, αλλά ούτε και σε σωρό που εμποδίζει τον αερισμό. Ωστόσο, ο πιο γνωστός -και κατά τη γνώμη μου περισσότερο αρεστός από άποψη αισθητικής- τρόπος διατήρησης είναι, σε πλεξούδες. Αν αποφασίσετε να τα διατηρήσετε σε πλεξούδες, μην κόψετε την ουρά τους γιατί θα σας χρειαστεί για το πλέξιμο. Πάρτε έναν σκοινί, και πλέξτε τις ουρές τους μαζί με το σκοινί, χρησιμοποιώντας την ίδια τεχνική που εφαρμόζουν οι γυναίκες στις πλεξούδες των μαλλιών τους. Κρεμάστε τις σε μέρος δροσερό και προφυλαγμένο. Τα κρεμμύδια εννοείται…

Το κρεμμύδι είναι ένα εύκολο φυτό στην καλλιέργειά του. Κι αν ακόμα δεν έχετε λαχανόκηπο, μια-δυο ζαρντινιέρες στη βεράντα, είναι αρκετές για να έχετε τουλάχιστον φρέσκο κρεμμυδάκι από τα ίδια σας τα χέρια. Ή τα χεράκια της….

Πηγή: www.valentine.gr

Το παντζάρι και οι ευεργετικές του ιδιότητες!

Επιστημονικές έρευνες που έχουν γίνει σχετικά με τα παντζάρια, έχουν αποδείξει ότι η κατανάλωσή τους είναι ευεργετική για τον οργανισμό μας. Τα παντζάρια είναι πλούσια σε υδατάνθρακες, νιτρικά άλατα, μαγνήσιο, σίδηρο, κάλιο, νάτριο, βιταμίνη C και φυτοθρεπτικά συστατικά όπως η βετανίνη και η βουλγαξανθίνη – το αντιοξειδωτικό που δίνει στα παντζάρια το βαθύ κόκκινο χρώμα τους. Ως εκ τούτου, τα παντζάρια μπορούν να θωρακίσουν τον οργανισμό απέναντι σε αρκετές ασθένειες και συμβάλλουν στην αποφυγή φαρμακευτικής αγωγής.

Ενίσχυση της αντοχής

Καλά νέα για τους αθλητές και όσους αντιμετωπίζουν καρδιαγγειακά, αναπνευστικά ή προβλήματα στο μεταβολισμό. Έρευνα του πανεπιστημίου του Exeter έδειξε ότι πίνοντας χυμό παντζαριού μπορούμε να ενισχύσουμε τις αντοχές μας ώστε να γυμναζόμαστε 16% περισσότερο. Η υψηλή περιεκτικότητα των παντζαριών σε νιτρικά ιόντα μειώνει τις απαιτήσεις του οργανισμού για οξυγόνο, καθιστώντας την γυμναστική πιο εύκολη. Αν και δεν έχει αποδειχθεί ο ακριβής μηχανισμός, οι ερευνητές υποθέτουν ότι υπεύθυνη για την βελτίωση των αντοχών κατά αυτόν τον τρόπο, είναι η μετατροπή των νιτρικών ιόντων σε μονοξείδιο του αζώτου.

Μείωση της αρτηριακής πίεσης

Ο χυμός παντζαριού μπορεί να βοηθήσει και όσους έχουν πρόβλημα υψηλής πίεσης. Έρευνα του Queen Marry University of London απέδειξε ότι όσοι έπιναν μόλις ένα ποτήρι 250ml χυμού παντζαριού, μείωναν την πίεσή τους εντός 24 ωρών. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η ποσότητα νιτρικού άλατος είναι αυτή που έχει τις ευεργετικές – για την υψηλή πίεση – ιδιότητες. Αυτό οφείλεται στην μετατροπή του νιτρικού άλατος -με το σάλιο- σε νιτρώδες άλας.

Μείωση της χοληστερίνης

Έρευνα που έγινε σε πειραματόζωα, έδειξε ότι το φολικό οξύ που βρίσκεται στις φυτικές ίνες των παντζαριών, μπορεί να μειώσει τόσο τη χοληστερίνη, όσο και τα τριγλυκερίδια.

Μείωση του ρίσκου καρδιαγγειακών παθήσεων

Τα παντζάρια περιέχουν μια ουσία, τη βηταΐνη, η οποία μειώνει τα επίπεδα ομοκυστεΐνης και θωρακίζει απέναντι σε διάφορες καρδιαγγειακές παθήσεις. Μεγάλες ποσότητες ομοκυστεΐνης στον οργανισμό μπορεί να ευθύνονται για φλεγμονές στα αιμοφόρα αγγεία. Η βηταΐνη είναι μια χολίνη η οποία συντελεί αποτελεσματικά στην μείωση της ομοκυστεΐνης και έτσι θωρακίζει την καρδιά μας.

Αποτρέπουν την οστεοπόρωση

Το μαγνήσιο είναι απαραίτητο στον οργανισμό μας για τη σωστή απορρόφηση του ασβεστίου και τη συντήρηση των οστών. Τα κόκκινα παντζάρια έχουν αρκετές ποσότητες μαγνησίου κι έτσι βοηθούν στην καλύτερη αξιοποίηση του ασβεστίου. Προσοχή όμως, τα πράσινα παντζάρια περιέχουν οξαλικό οξύ, το οποίο δυσχεραίνει την απορρόφηση του ασβεστίου.

Βοηθούν στην αντιμετώπιση ηπατικών παθήσεων

Μερικές έρευνες σχετικά με τις ιδιότητες της βηταΐνης, έχουν δείξει ότι μπορεί να βοηθάει και στην αντιμετώπιση ηπατικών παθήσεων. Πιο συγκεκριμένα, αποτρέπει τη συσσώρευση λίπους στο συκώτι, η οποία μπορεί να προκληθεί από την αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ, την παχυσαρκία, την ανεπάρκεια πρωτεϊνών, το διαβήτη κτλ.

Αντιοξειδωτικές ιδιότητες

Τα παντζάρια περιέχουν βητακυανίνη, ένα αντιοξειδωτικό το οποίο βοηθάει στην αντιμετώπιση γνωστικών ασθενειών όπως το Αλτσχάιμερ και η γεροντική άνοια. Το συγκεκριμένο αντιοξειδωτικό αποτρέπει την περαιτέρω ζημιά στα εγκεφαλικά κύτταρα. Έρευνες πάνω στο καρκίνο του εντέρου, έχουν δείξει ότι οι αντιοξειδωτικές ιδιότητες των παντζαριών ενισχύουν την ανάπτυξη των κυττάρων CD8, τα οποία εντοπίζουν και καταστρέφουν ανώμαλα κύτταρα. Επίσης, εργαστηριακές έρευνες έδειξαν ότι η βετανίνη μειώνει την ανάπτυξη όγκων μέσω πολλαπλών μηχανισμών. Τα καρκινικά κύτταρα που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτές τις έρευνες ήταν από το έντερο, τα κεντρικό νευρικό σύστημα, τους πνεύμονες, το στήθος, τον προστάτη, το στομάχι και τα γεννητικά όργανα. Οι έρευνες δεν κατέστησαν το παντζάρι ως «αντικαρκινική» τροφή, αλλά τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά.

Άλλες ιδιότητες

Τα παντζάρια αποτελούν ένα φυσικό καθαρτικό και βοηθούν σε προβλήματα όπως η δυσκοιλιότητα και οι αιμορροΐδες. Επίσης, ο χυμός πατζαριού θεωρείται καλός σε προβλήματα όπως ο ίκτερος, κατά την οποία το σώμα χρειάζεται υγρά και υδατάνθρακες
.

πηγή : thessalikigi.gr.

Λαχανόκηπος: ντομάτες, αγγουράκια, πιπεριές

Στον κήπο μου έχω δημιουργήσει ένα μικρό λαχανόκηπο. Πέρυσι οι τομάτες, τα αγγουράκια και οι πιπεριές παρόλο που αναπτύχθηκαν πολύ δεν έδωσαν πολλούς καρπούς. Μήπως χρειάζονται κλάδεμα;

Συνήθως η μεγάλη βλαστική ανάπτυξη των φυτών σε βάρος της καρποφορίας οφείλεται σε υπερβολική αζωτούχο λίπανση.

Τα λαχανικά απαιτούν εδάφη πλούσια σε οργανική ουσία και ο εμπλουτισμός του λαχανόκηπου με compost είναι σχεδόν απαραίτητος.

Οι τομάτες, τα αγγούρια και οι πιπεριές συνήθως δεν απαιτούν επιπλέον λίπανση.

Σε ότι αφορά το κλάδεμα:

κάποια λαχανικά όπως οι τομάτες, μπορούν να κλαδευτούν ως εξείς:

Απομακρύνονται κάποιοι βλαστοί που δεν έχουν άνθη ή καρπούς και οι λαίμαργοι βλαστοί με γρήγορη ανάπτυξη.

Στους λεπτούς βλαστούς αραιώνονται τα άνθη, ώστε το φυτό να μπορέσει να δέσει και να ωριμάσει όλους τους καρπούς.

Στο αγγούρι μπορεί να περιοριστεί ο κύριος βλαστός πάνω από το τέταρτο φύλλο, για να ενισχυθεί η ανάπτυξη νέων βλαστών.

Η πιπεριά δεν χρειάζεται κλάδεμα.

Πηγη:.gardenguide.gr

ΟΛΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΜΑΤΑ

Προστασία της τομάτας (στον αγρό)

Η καλλιεργούμενη τομάτα (Lycopersicum esculentum) είναι μία εδώδιμη καλλιέργεια  η οποία πρόσφατα υιοθετήθηκε. Το κέντρο καταγωγής της είναι η ορεινή περιοχή των Άνδεων (Περού, Εκουαδόρ και Χιλή). Η καλλιέργεια της τομάτας ξεκίνησε στο Μεξικό και το όνομα τομάτα προήλθε από μία ινδιάνικη γλώσσα επίσης στο Μεξικό. Από το Μεξικό εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο. Περίπου 450 χρόνια μετά, έγινε η εισαγωγή της στην Ευρώπη, αλλά για μεγάλο χρονικό διάστημα υπήρχε η αντίληψη ότι ήταν δηλητηριώδης και ότι δεν τρώγονταν.

            Το γένος  Lycopersicum είναι ένα σχετικά μικρό γένος της οικογένειας Solanaceae. Η καλλιεργούμενη τομάτα αναφέρεται συνήθως ως  Lycopersicum esculentum, αλλά επίσης χρησιμοποιούνται και τα εναλλακτικά ονόματα Solanum lycopersicon και Lycopersicum lycopersicum. Οι καρποί από διάφορα συγγενή είδη του γένους Lycopersicum (L. pimpinellifolium, hirsutum, chilense, lycopersicoidew,peruvianum, pennellii etc.) δεν τρώγονται αλλά αυτά τα είδη αποτελούν δεξαμενή γονιδίων για βελτίωση (ειδικά για  αντίσταση σε εχθρούς και ασθένειες) των καλλιεργούμενων ποικιλιών.

Ανάπτυξη Η ανάπτυξη των φυτών τομάτας μπορεί να είναι είτε καθορισμένη είτε μη καθορισμένη. Ο  πρωτογενής βλαστός από ένα νεαρό φυτό τομάτας παράγει 5 με 10 φύλλα και έπειτα παράγει μία δέσμη λουλουδιών (ανθέων). Κάθε δέσμη λουλουδιών αναφέρεται ως 'χέρι'. Στις μη καθορισμένης ανάπτυξης ποικιλίες, ο βλαστός συνεχίζει να αυξάνεται ανοδικά και οι δέσμες λουλουδιών εμφανίζονται πλευρικά του κυρίως βλαστού ή του κυρίως στελέχους. Στα θερμοκήπια, τα κύρια στελέχη αφήνονται ορισμένες φορές να αναπτύσσονται ακαθόριστα και μπορεί να φτάσουν τα 3 έως 6 μέτρα σε μήκος. Σε αυτό το σύστημα, οι βλαστικοί πλευρικοί βλαστοί ή παραβλάσταρα (μασχαλαρια) που σχηματίζονται στις μασχάλες των φύλλων απομακρύνονται. Αν και τα φυτά  μη καθορισμένης ανάπτυξης φαίνεται να έχουν ένα κύριο στέλεχος, αυτό δεν συμβαίνει πάντα. Η ανάπτυξη του πρωτογενή βλαστού τελειώνει με τον σχηματισμό του πρώτου λουλουδιού. Η ανοδική ανάπτυξη συνεχίζεται επειδή η έναρξη του τελευταίου φύλλου πριν την δέσμη λουλουδιών (το οποίο στην πραγματικότητα αυξάνει για να καταλάβει μια θέση πάνω από τη δέσμη) παράγει ένα πλευρικό βλαστό. Αυτός ο πλευρικός βλαστός παράγει τρία ακόμη φύλλα πριν να καταλήξει σε μία δέσμη λουλουδιών. Η διαδικασία της έναρξης νέας ανάπτυξης από το τελευταίο φύλλο ενός πλευρικού βλαστού ξεκινάει πριν τον ακαθόριστο σχηματισμό της δέσμης λουλουδιών, δίνοντας την εμφάνιση ενός κεντρικού βλαστού με μία δέσμη λουλουδιών ανάμεσα σε κάθε τρία φύλλα. Στις καθορισμένης ανάπτυξης ποικιλίες, η διαδικασία διαφέρει στο ότι ο πλευρικός βλαστός πάνω από την πρώτη δέσμη λουλουδιών παράγει 0 έως 2 φύλλα και μία δέσμη λουλουδιών αλλά όχι περαιτέρω βλαστούς. Έτσι σταματά η ανοδική αύξηση του φυτού , κάνοντας το κεντρικό στέλεχος πολύ κοντότερο. Αρκετοί πλευρικοί βλαστοί ξεκινούν από τον κεντρικό, δίνοντας στο φυτό θαμνώδη εμφάνιση, αλλά τελικά ο καθένας καταλήγει σε μία δέσμη λουλουδιών. Η ταυτόχρονη ανάπτυξη πολλών δεσμών λουλουδιών προάγει την πρωιμότητα και την ταυτόχρονη ωρίμανση των καρπών σε σύγκριση με τις μη καθορισμένης ανάπτυξης ποικιλίες.  Οι βλαστοί από τα ημικαθορισμένης ανάπτυξης φυτά  παράγουν διάφορες δέσμες λουλουδιών πλευρικά του κυρίως στελέχους, όπως και τα μη καθορισμένης ανάπτυξης, αλλά τελικά ο βλαστός καταλήγει σε μία δέσμη λουλουδιών όπως στα καθορισμένης ανάπτυξης φυτά. Οι περισσότερες βιομηχανικές και επιτραπέζιες τομάτες είναι καθορισμένης ανάπτυξης, επειδή το μικρό ύψος του φυτού κάνει ευκολότερο το δέσιμο με πασσάλους και η ταυτόχρονη ωρίμανση μειώνει την περίοδο συγκομιδής και έτσι γενικά μειώνεται το κόστος σε εργατικά. Τα μη καθορισμένης ανάπτυξης φυτά χρησιμοποιούνται σε καλλιέργεια στο θερμοκήπιο και στο σπίτι εξαιτίας της μεγαλύτερης και λιγότερο ταυτόχρονης  περιόδου συγκομιδής. 

Άνθη και καρποί

Ένα φυτό μπορεί να φέρει αρκετές ταξιανθίες (6-8 σε συνθήκες αγρού) οι οποίες αποτελούνται συνήθως από 4-10 άνθη. Τα άνθη της τομάτας είναι σχετικά μικρά και αποτελούνται από πεντάλοβη στεφάνη και κάλυκα. Ο κώνος του στήμονα εμφανίζει μία σύμφυση πέντε ανθήρων γύρω από την ωοθήκη, τον στύλο και το στίγμα. Η γύρη ελευθερώνεται στο εσωτερικό του ανθήρα, και έτσι εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο αυτογονιμοποίησης. Για επιτυχή γονιμοποίηση είναι απαραίτητη κάποια κίνηση του φυτού. Αυτό μπορεί να γίνει είτε με ρεύματα αέρα ή με τα έντομα. Αν η θερμοκρασία κατά τη διάρκεια της άνθησης είναι ή πολύ χαμηλή ή πολύ υψηλή, η γύρη δεν μπορεί να βλαστήσει και τα άνθη δεν γονιμοποιούνται με αποτέλεσμα είτε την πτώση των ανθέων ή το σχηματισμό σχεδόν άσπερμων διογκωμένων καρπών. Τέτοιες θερμοκρασίες μπορεί επίσης να προκαλέσουν παραμορφώσεις καρπών, τις λεγόμενες catfaces, οι οποίες είναι αποτέλεσμα του ημιτελούς διαχωρισμού των κυττάρων κατά την διάρκεια των αρχικών σταδίων της ανάπτυξης των λουλουδιών και των καρπών. Από βοτανική άποψη, ο καρπός είναι ρώγα. Εσωτερικά μπορεί να έχει δύο έως αρκετές κοιλότητες (χωρίσματα της ωοθήκης). Οι αγρίου τύπου (cherry tomatoes) τομάτες έχουν δύο κοιλότητες, οι περισσότερες εμπορικές ποικιλίες έχουν 4-6 κοιλότητες και οι βιομηχανικές τομάτες έχουν περισσότερες  κοιλότητες. Το χρώμα του καρπού στην πλήρη ωριμότητα είναι συνήθως έντονο κόκκινο, αλλά μπορεί επίσης να είναι δίχρωμος (κόκκινος και  κίτρινες γραμμές), κίτρινος, πορτοκαλί, σχεδόν μαύρος, πράσινος ή ακόμη και άσπρος. Το κόκκινο χρώμα προέρχεται από δύο καροτενοειδείς χρωστικές, το λυκοπένιο και το β-καροτένιο. Όσο πιο μεγάλη είναι η περιεκτικότητα σε λυκοπένιο, τόσο πιο βαθύ κόκκινο είναι το χρώμα του καρπού. Αντιθέτως αν η θερμοκρασία είναι πολύ υψηλή η σύνθεση του λυκοπενίου μειώνεται και το χρώμα του καρπού είναι πορτοκαλί. Το τελικό χρώμα του καρπού δίνεται από την αναλογία μεταξύ του χρώματος της επιδερμίδας και του χρώματος της σάρκας. Υπάρχουν τουλάχιστο έξι διαφορετικοί τύποι καρπών: οι πιο συνηθισμένες κλασσικές στρόγγυλες τομάτες, οι μικρότερες κοκτέιλ (cherry tomatoes), οι χαρακτηριστικές οβάλ τομάτες σαν δαμάσκηνα (plum tomatoes), οι μεγαλύτερου μεγέθους (beef tomatoes) τομάτες και οι τομάτες με το σχήμα τσαμπιού σταφυλιού (vine ή truss tomatoes), οι οποίες μπορεί να έχουν οποιοδήποτε από τα προαναφερόμενα σχήματα και οι οποίες πωλούνται μαζί με το στέλεχος του καρπού. Η ανάπτυξη του καρπού έως την πλήρη ωρίμανση μπορεί να διαρκέσει διάστημα μεταξύ 6-10 εβδομάδων. Σύμφωνα με τον χρόνο ανάμεσα στη μεταφύτευση και στη συγκομιδή, οι ποικιλίες χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: πρώιμες οι οποίες χρειάζονται 50-65 ημέρες, μέσης περιόδου (70-80 ημερών), και όψιμες ποικιλίες (85-95 ημερών). Τα στάδια ωρίμανσης των καρπών τομάτας είναι: στάδιο ανωριμότητας, πράσινης ωρίμανσης, κύμα ωρίμανσης, ροζ και κόκκινης ωρίμανσης. Οι επιτραπέζιες τομάτες συχνά συγκομίζονται όταν είναι πράσινες (στάδιο πράσινης ωρίμανσης) επειδή έτσι αντέχουν καλύτερα τους σκληρούς χειρισμούς  από ότι στα πιο ώριμα στάδια. Μόνο οι τομάτες με το σχήμα τσαμπιού σταφυλιού συγκομίζονται αργότερα και ίσως προτιμώνται από κάποιους καταναλωτές εξαιτίας του καλύτερης γεύσης τους. Οι καρποί της τομάτας περιέχουν περίπου 95% νερό και κατά το υπόλοιπο μέρος συνίστανται από σάκχαρα, οργανικά οξέα και άλλα συστατικά τα οποία δίνουν στον καρπό χαρακτηριστική γεύση και υφή. Οι βιομηχανικές ποικιλίες έχουν πιο παχιά κυτταρικά τοιχώματα και υψηλότερη περιεκτικότητα σε διαλυτά στερεά. Οι καρποί είναι σημαντική πηγή αντιοξειδωτικών. Ένα από τα πιο σημαντικά από αυτά, το καροτενοειδές  λυκοπένιο, μειώνει για παράδειγμα τον κίνδυνο για καρκίνο του προστάτη. Εκτιμάται επίσης υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C. Οι καρποί καταναλώνονται ως λαχανικά. Τρώγονται είτε φρέσκοι σαν κολατσιό ή ως σαλάτα ή βρασμένοι σε σάλτσες, σούπες ή σε μερικά παραδοσιακά φαγητά όπως η πίτσα κλπ. Μερικές ποικιλίες βελτιώνονται ειδικά για υπέρ υψηλή περιεκτικότητα σε καροτενοειδή και χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία.

Εγκατάσταση καλλιέργειαςΗ τομάτα συνήθως καλλιεργείται ως ετήσια καλλιέργεια. Οι σπόροι συνήθως σπέρνονται κατά τη διάρκεια του δεύτερου δεκαπενθήμερου του Φεβρουαρίου έως 2^οΜαρτίου σε κιβώτια με καλό υπόστρωμα τύρφης, τα οποία κρατούνται στα θερμοκήπια. Τα φυτά με πλήρη ανεπτυγμένες κοτυληδόνες και εμφάνιση του πρώτου πραγματικού φύλλου μεταφυτεύονται είτε σε άλλο κιβώτιο ή μεμονωμένα σε ξεχωριστά κιβώτια.  Τα φυτά πρέπει να έχουν αρκετό χώρο το ένα από το άλλο ώστε να εξασφαλίζεται αρκετό φως για την ανάπτυξή τους. Κατά τη διάρκεια σκιερών ημερών η θερμοκρασία πρέπει να είναι χαμηλή για να εμποδιστεί η υπερβολική επιμήκυνση των φυτών. Η καλλιέργεια στα θερμοκήπια διαρκεί περίπου 6-7 εβδομάδες. Η σκληραγώγηση των μεταφυτευμένων φυτών πριν την φύτευσή τους στο χωράφι είναι απαραίτητη για την αποφυγή μηχανικής ζημιάς κατά την διάρκεια της μεταφύτευσης και την αποφυγή καταστροφής από την ηλιακή ακτινοβολία και τον αέρα μετά την μεταφύτευση. Η θερμοκρασία πρέπει να κατέβει και το πότισμα να μειωθεί. Στα θερμοκήπια τα τζάμια πρέπει να μετακινούνται κατά την διάρκεια της ημέρας. Ένα καλό μεταφυτευμένο φυτό πρέπει να είναι συνεκτικό, με σκληρό χοντρό στέλεχος και σκούρα πράσινα φύλλα. Αυτά τα μεταφυτευμένα φυτά φυτεύονται στον αγρό (χωράφι) στα μέσα Μαΐου συνήθως με την εμφάνιση της πρώτης ταξιανθίας. Τα μεταφυτευμένα φυτά αναπτύσσονται πιο γρήγορα μετά την μεταφύτευση αλλά είναι πιο ακριβά. Μία άλλη δυνατότητα είναι η άμεση σπορά στον αγρό. Αυτό κυρίως γίνεται για τις βιομηχανικές τομάτες. Σ’ αυτή την περίπτωση οι σπόροι σπέρνονται κατά τη διάρκεια του τελευταίου δεκαήμερου του Απριλίου. Οι ηλιόλουστες τοποθεσίες προτιμώνται. Βαθιές κοιλάδες και υδάτινες κλειστές τοποθεσίες με υψηλή υγρασία αέρα πρέπει να αποφεύγονται. Οι τομάτες καλλιεργούνται επιτυχώς σε πολλούς τύπους εδαφών αλλά τα εδάφη με ιλύ ή άργιλο και υψηλή περιεκτικότητα σε οργανική ουσία θεωρούνται τα πιο παραγωγικά. Φρέσκια κοπριά δεν πρέπει να εφαρμόζεται πριν την καλλιέργεια της τομάτας. Απαραίτητη είναι η καλή αποστράγγιση του εδάφους. Το άριστο pH είναι από 6 έως 6.5. Οι διαδικασίες προετοιμασίας του χωραφιού εξαρτώνται από την τοποθεσία και είναι μηχανοποιημένες και πρέπει να λαμβάνονται επίσης υπ΄ όψη όλες οι απαιτήσεις των φυτών καθώς και η τεχνολογία της καλλιέργειας.

Διατήρηση
Η άρδευσή και η λίπανση είναι επίσης απαραίτητες για καλή απόδοση και ποιότητα επειδή τα φυτά μεγαλώνουν πολύ γρήγορα αλλά η υπερβολική άρδευση και οι υψηλές δόσεις αζώτου κάνουν τα φυτά ευπαθή σε ασθένειες των φύλλων. Περίσσεια αζώτου ή άλλων στοιχείων μπορεί επίσης να επιφέρει ανεπάρκεια ασβεστίου στους καρπούς, την λεγόμενη ξερή ή μαύρη κορυφή των καρπών (blossom end rot). Ακανόνιστη άρδευση μπορεί να προκαλέσει σχίσιμο των καρπών. Το σκέπασμα με άχυρα ή πλαστική μεμβράνη θα ήταν ευεργετικό αλλά είναι συνήθως πολύ ακριβό. Αν η συγκομιδή δεν γίνει μηχανικά  το δέσιμο με πασσάλους μπορεί να εφαρμοστεί για να κρατηθεί η φυτεία όρθια ώστε να επιτρέπει την κίνηση του αέρα διαμέσου αυτής γεγονός το οποίο ελαχιστοποιεί τις υγρές περιόδους μετά από βροχόπτωση ή δροσιά και μειώνει την πιθανότητα ανάπτυξης ασθενειών που απαιτούν υψηλή υγρασία.Οι καρποί των πολύ πρωίμων ποικιλιών (όταν μεταφυτεύονται) μπορεί να συγκομιστούν αρχές Ιουνίου στον αγρό. Οι τελευταίοι καρποί πρέπει να συγκομίζονται πριν τις πρώτες παγωνιές κατά την διάρκεια του τρίτου δεκαήμερου του  Οκτωβρίου.

 ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ

ΤΡΟΦΟΠΕΝΙΕΣ

Ασβεστίου

Αίτιο: Έλλειψη ασβεστίου.

Εμφάνιση και σημασία:Αυτή η πάθηση είναι πολύ συχνή, ειδικά στα ελαφριά εδάφη. Οι προσβεβλημένοι καρποί δεν είναι πλέον εμπορεύσιμοι. Αυτή η πάθηση μπορεί να συμβεί ακόμα και σε εδάφη με πολύ υψηλά επίπεδα ασβεστίου αν οι συνθήκες για την πρόσληψή του δεν είναι ευνοϊκές.

Συμπτώματα και παθήσεις που συγχέονται:

Μικρή έλλειψη ασβεστίου προκαλεί ελαφριά συμπτώματα. Σ’ αυτή την περίπτωση το κορυφαίο τμήμα του καρπού μοιάζει σαν να βουρτσίστηκε. Μεγάλη έλλειψη ασβεστίου προκαλεί κατάρρευση κυττάρων στην κορυφή του καρπού  η οποία οδηγεί σε νεκρώσεις. Μερικές φορές αυτές οι νεκρώσεις είναι ορατές μόνο στο εσωτερικό του καρπού. Οι νεκρώσεις μπορεί να καλύπτονται από μαύρη εξάνθηση μύκητα αν ο καιρός είναι υγρός. Οι καρποί που μοιάζουν με δαμάσκηνο είναι πιο ευαίσθητοι. Εξαιτίας του ανταγωνισμού για ασβέστιο μεταξύ των φύλλων και των καρπών, οι καρποί από τα πιο εύρωστα φυτά παθαίνουν μεγαλύτερη ζημιά.

Μην θεωρείτε ότι η μαύρη εξάνθηση μύκητα είναι η αιτία για τις νεκρώσεις.

Καρούλιασμα (συστροφή)   φύλλων

Αίτια: αντίδραση στην αφαίρεση πλάγιων βλαστών.

Εμφάνιση και σημασία:Αυτή η πάθηση είναι αρκετά συχνή στις μη καθορισμένης ανάπτυξης ποικιλίες στις οποίες αφαιρούνται οι πλευρικοί βλαστοί αλλά έχει ελάχιστη σημασία για την απόδοση.

Συμπτώματα και παθήσεις που συγχέονται:

Τα φύλλα, ιδιαίτερα στη βάση του φυτού, συστρέφονται προς τα πάνω γύρω από το κεντρικό νεύρο. Όσο πιο μεγάλη είναι η ανάπτυξη των φυτών τόσο πιο έντονο μπορεί να είναι το καρούλιασμα. Τα πιο έντονα συμπτώματα συμβαίνουν όταν η κορυφή του φυτού αφαιρεθεί. Η έντονη ηλιακή ακτινοβολία μπορεί να κάψει την κάτω πλευρά των φύλλων.

Μην μπερδεύετε αυτά τα συμπτώματα με συμπτώματα που προκαλούν οι ασθένειες από ιούς. Σ’ αυτή την περίπτωση συστρέφονται κυρίως τα πάνω φύλλα.

Παραμόρφωση καρπών

Αίτια:Χαμηλές ή πολύ υψηλές θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια της άνθισης και της ανάπτυξης των νεαρών καρπών.

Εμφάνιση και σημασία:Αυτή η πάθηση είναι αρκετά συχνή ιδιαίτερα στην αρχή της περιόδου. Οι καρποί με περισσότερες κοιλότητες είναι πιο ευπαθείς. Οι προσβεβλημένοι καρποί δεν είναι εμπορεύσιμοι.

Συμπτώματα και παθήσεις που συγχέονται:Ακανόνιστες νεκρώσεις συμβαίνουν κυρίως στο κορυφαίο τμήμα του καρπού με μερικές επεκτάσεις στο κύριο μέρος. Οι νεκρώσεις μπορεί να καλύπτονται από μαύρη εξάνθηση μυκήτων  αν ο καιρός είναι υγρός.

Μην θεωρείτε ότι η μαύρη εξάνθηση μυκήτων  είναι η αιτία για τις νεκρώσεις.

Μην μπερδεύετε αυτά τα συμπτώματα με εκείνα που προκαλεί η έλλειψη ασβεστίου-βλέπε παρακάτω.

Τοξικότητα

Αίτια:χαμηλές θερμοκρασίες κατά την διάρκεια ανάπτυξης των καρπών, φυτοτοξικότητα από ορισμένα φυτοφάρμακα.

Εμφάνιση και σημασία:Η τοξικότητα συμβαίνει συχνά στην αρχή ή στο τέλος της εποχής καλλιέργειας όταν οι θερμοκρασίες είναι χαμηλές.

Συμπτώματα:Η επιδερμίδα του καρπού είναι σκληρή και φελλώδης, με μικρές ρωγμές.
Μην συγχέετε τα παραπάνω συμπτώματα με το σχίσιμο των καρπών που προκαλείται από ασταθείς συνθήκες υγρασίας, όπου το σχίσιμο είναι πολύ βαθύ και όχι μόνο στην επιδερμίδα. 

Ανομοιόμορφη ωρίμανση   καρπών

Αίτια:Εξαιρετικά χαμηλές ή υψηλές θερμοκρασίες ή μεγάλες διαφορές θερμοκρασίας μεταξύ ημέρας και νύχτας κατά τη διάρκεια ανάπτυξης των καρπών, ειδικά όταν πλησιάζει η ωρίμανση των καρπών, φτωχή θρέψη με κάλιο.

Εμφάνιση και σημασία:Η ανομοιόμορφη ωρίμανση καρπών είναι πολύ συχνή δυσλειτουργία αλλά τέτοιοι καρποί είναι συχνά εμπορεύσιμοι επειδή οι καταναλωτές συνήθως δεν αντιλαμβάνονται ότι οι καρποί έχουν πάθει ζημιά.

Συμπτώματα και παθήσεις που συγχέονται:

Το πάνω μέρος (γύρω από τον κάλυκα) καθυστερεί στην ωρίμανση και μένει πράσινο έως κίτρινο ακόμη και όταν το ακραίο μέρος είναι αρκετά ώριμο. Μερικές φορές αυτό το σύμπτωμα είναι ορατό μόνο στο διαγώνιο τμήμα του καρπού. Η γεύση του κατεστραμμένου μέρους ποτέ δεν είναι καλή

Σχίσιμο καρπών

Αίτια: Ασταθείς συνθήκες υγρασίας (ξηρή περίοδος που ακολουθείται από περιστασιακή βροχόπτωση ή άρδευση ).

Εμφάνιση και σημασία:Το σχίσιμο των καρπών είναι πολύ συχνή ζημιά στις καλλιέργειες στον αγρό. Οι σχισμένοι καρποί προσβάλλονται επιπλέον από μικροοργανισμούς που προκαλούν σήψεις και δεν είναι πλέον εμπορεύσιμοι.  

Συμπτώματα και παθήσεις που συγχέονται:Το σύμπτωμα είναι το βαθύ σχίσιμο των καρπών, είτε ακτινωτά ή ομόκεντρα. Οι σχισμένοι καρποί σαπίζουν.

Μην συγχέετε αυτά τα συμπτώματα με την τοξικότητα όπου το σχίσιμο είναι πολύ ρηχό, μόνο στην επιδερμίδα.

 Έλεγχος: - κανονικότητα  άρδευσης

 - ανθεκτικές ποικιλίες υπάρχουν, αλλά οι καρποί τους μπορεί επίσης να  πάθουν ζημιά αν συμβούν μεγάλες αλλαγές στην υγρασία.

Ηλιακό έγκαυμα

Αίτια:ξαφνική έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία.

Εμφάνιση και σημασία:Τα εγκαύματα από τον ήλιο στα φύλλα είναι αρκετά συχνά μετά από την μεταφύτευση των φυτών στον αγρό, οι καρποί παθαίνουν λιγότερη ζημιά, συνήθως όταν τα φύλλα που τους καλύπτουν αφαιρούνται είτε από τους καλλιεργητές ή καταστρέφονται από κάποια ασθένεια και ακολουθεί ηλιόλουστος καιρός. Οι κατεστραμμένοι καρποί  δεν είναι εμπορεύσιμοι, τα κατεστραμμένα φύλλα σύντομα αντικαθίστανται από νέα.

Συμπτώματα και παθήσεις που συγχέονται:Συνήθως στο πάνω μέρος των καρπών εμφανίζονται σχεδόν άσπρες και σχετικά μεγάλες κηλίδες. Η επιφάνειά τους είναι σκληρή σαν δέρμα. Στα φύλλα εμφανίζονται άσπρες κηλίδες λεπτές σαν χαρτί. Και στις δύο περιπτώσεις οι άκρες των κηλίδων είναι σχετικά πολύ απότομες. Κάτω από υψηλή υγρασία μπορεί να εμφανιστούν μαύρες εξανθήσεις μυκήτων οι οποίες δεν πρέπει να θεωρηθούν ότι είναι η αιτία των ζημιών.

Έλεγχος:-         κατάλληλη σκλήρυνση των φυτών πριν την μεταφύτευση,

-         έλεγχος των ασθενειών των φύλλων

-         μην αφαιρείτε τα φύλλα όταν αναμένεται ηλιόλουστος καιρός.

Περονόσπορος

Συνήθης οργανισμός: Phytophthora infestans

Εύρος ξενιστών:Η τομάτα και η πατάτα μπορεί να προσβληθούν σοβαρά.

Συμπτώματα και ασθένειες που συγχέονται:

Τα τυπικά συμπτώματα του περονόσπορου είναι καφέτιασμα και νέκρωση των φύλλων και καφέ ξηρή σήψη στους καρπούς.

Τα πρώτα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται στις άκρες των φύλλων, όπου οι σταγόνες του νερού παραμένουν περισσότερο, ως ακανόνιστες διαποτισμένες με νερό κηλίδες. Η νέκρωση των φύλλων προχωρά πολύ γρήγορα συνήθως χωρίς να κιτρινίζουν και τα φυτά μπορεί να καταστραφούν εντελώς μέσα σε μερικές ημέρες. Το πρωί ή μετά από μακρά υγρή περίοδο στην κάτω πλευρά των φύλλων μεταξύ του υγιούς και του νεκρωμένου ιστού φαίνεται το άσπρο χνούδι των σποριαγγειοφόρων.

 Οι βλαστοί και οι μίσχοι μπορεί επίσης να προσβληθούν με αποτέλεσμα να εμφανίζουν σκούρες καφέ κηλίδες.

Οι προσβεβλημένοι καρποί φέρουν σκούρες ελαιώδεις κηλίδες οι οποίες μπορεί να μεγεθυνθούν έως ότου να προσβληθεί ολόκληρος ο καρπός. Αρχικά η σήψη είναι αρκετά ξηρή αλλά μετά από δευτερογενή προσβολή από άλλους μικροοργανισμούς μπορεί να εξελιχθεί σε υγρή σήψη. Το άσπρο χνούδι των σποριαγγειοφόρων μπορεί επίσης  να εμφανιστεί και στους καρπούς αν ο καιρός είναι κρύος και υγρός, συνήθως στο τέλος του καλοκαιριού.

Τα συμπτώματα του περονόσπορου μπορεί να μπερδευτούν με εκείνα της Altrernaria (αλτερναρίωσης). Οι κύριες διαφορές των κηλίδων της Altrernariaείναι οι εξής: οι κηλίδες είναι πιο σκούρες, συνήθως μικρότερες και κυρίως με εσωτερικούς ομόκεντρους δακτύλιους. Η Altrernaria συνήθως εμφανίζεται κατά την διάρκεια θερμότερων και ξηρότερων περιόδων από ότι ο περονόσπορος.   

Ο κύκλος της ασθένειας:Ο μύκητας διαχειμάζει στους κονδύλους της πατάτας και τα φυτά πατάτας είναι πιθανόν η μόνη πηγή μόλυνσης. Η διαχείμαση των ωοσπορίων του μύκητα στα υπολείμματα των φυτών τομάτας δεν έχει αποδειχθεί ακόμη σε μερικές ευρωπαϊκές χώρες. Από τις πατάτες και τα φυτά εθελοντές τα σποριάγγεια του μύκητα διασπείρονται στην τομάτα με τον άνεμο. Τα σποριάγγεια δημιουργούνται σε υψηλή υγρασία (90-100%) και θερμοκρασίες ανάμεσα στους 3-26 °C. Για προσβολή του ιστού η ύπαρξη νερού είναι απαραίτητη. Και η πάνω και η κάτω επιφάνεια του φύλλου μπορεί να μπορεί να προσβληθούν. Τα ζωοσπόρια του μύκητα τα οποία ελευθερώνονται από τα σποριάγγεια βλαστάνουν πιο γρήγορα στους 12-15 °C αλλά για περαιτέρω ανάπτυξη οι άριστες θερμοκρασίες είναι πάνω από 20 °C. Γι’ αυτό το λόγο οι κρύες νύχτες και οι θερμότερες ημέρες είναι ιδανικές για την ανάπτυξη του περονόσπορου. Αν η υγρασία δεν είναι τόσο υψηλή, το σποριάγγειο συμπεριφέρονται  σαν κονίδιο, και αυτό σημαίνει ότι βλαστάνει από μία μόνο υφή. Θερμοκρασίες άνω των 30 °C δεν είναι ευνοϊκές για τον μύκητα.

Έλεγχος:

Η κύρια μέθοδος προστασίας είναι η χρήση αποτελεσματικών μυκητοκτόνων αλλά και μερικές άλλες μέθοδοι μπορεί επίσης να είναι χρήσιμες.

Καλλιεργητικές πρακτικές:

-         αποφυγή της καλλιέργειας σε υγρές περιοχές (κλειστές κοιλάδες, περιοχές δασών και  υδάτινων επιφανειών), προτιμώνται οι ηλιόλουστες περιοχές, η ηλιακή ακτινοβολία χρειάζεται ειδικά το πρωί για να στεγνώνει τη δροσιά από τα φυτά,

-         η φυτεία να διατηρείται όρθια και να υπάρχει ο ανάλογος χώρος μεταξύ των φυτών ώστε να επιτρέπεται η έλευση του αέρα,

-         να αποφεύγεται η υπερβολική άρδευση,

-         να αποφεύγεται η καλλιέργεια πατάτας στις περιοχές όπου καλλιεργείται τομάτα,

-         να απομακρύνονται τα προσβεβλημένα φυτά,

-         ποικιλίες: μερικές ποικιλίες είναι μερικώς ανθεκτικές στα φύλλα αλλά οι καρποί τους μπορεί να μολυνθούν. Συμβουλευτείτε τους προμηθευτές σπόρων.

-         Χημικός έλεγχος: υπάρχουν ορισμένα συστηματικά μυκητοκτόνα τα οποία χρησιμοποιούνται εναντίον του περονόσπορου της τομάτας και είναι απαραίτητος ο σωστός χρόνος χρήσης τους ώστε να έχουμε θεραπεία. Μόλις ο μύκητας εισέλθει στην καλλιέργεια διασπείρεται συνεχώς αν υπάρχουν ευνοϊκές συνθήκες. Αυτό σημαίνει ότι η θεραπεία πρέπει να εφαρμοστεί πριν την πρώτη μόλυνση. Παρακολουθήστε την πρόγνωση του καιρού από το δεύτερο δεκαήμερο του Ιουνίου και εφαρμόστε το μυκητοκτόνο αν αναμένεται να έρθει υγρή περίοδος. Σε μερικές περιοχές υπάρχει σύστημα πρόβλεψης της εμφάνισης περονόσπορου. Αν χρησιμοποιούνται μυκητοκτόνα επαφής όλες οι επιφάνειες των φυτών ακόμη και το κάτω μέρος των φύλλων πρέπει να καλύπτονται με αυτά. Περίπου  800 λίτρα / εκτάριο  (δηλαδή 80 λίτρα / στρέμμα) πρέπει να χρησιμοποιούνται ανάλογα με το ύψος και την ανάπτυξη των φυτών.

Αλτερναρίωση

Συνήθης οργανισμός: Alternaria solani

Εύρος ξενιστών: Πατάτα και τομάτα

Εμφάνιση και σημασία:Η αλτερναρίωση συμβαίνει οπουδήποτε και να καλλιεργούνται οι τομάτες αλλά μόνο σε μερικές περιοχές μπορεί να προκαλέσει σοβαρές ζημιές στα φυτά.

Συμπτώματα και ασθένειες που συγχέονται:

α τυπικά συμπτώματα σχηματίζονται στα φύλλα με τη μορφή μεγάλων (έως και 1 εκατοστό ή και ακόμη περισσότερο) σκούρων καφέ κηλίδων με ομόκεντρους δακτυλίους, οι οποίες μπορεί να ενωθούν για να σχηματίσουν μεγάλες νεκρωτικές ζώνες.

 Οι κηλίδες μπορεί να καλύπτοντα από σκούρες κονιδιοφόρους με κονίδια. Οι κηλίδες μπορεί να περιβάλλονται από κίτρινο περίγυρο (κιτρίνισμα ιστού). Τελικά το μολυσμένο φύλλο μπορεί να πεθάνει. Τα παλιότερα φύλλα μολύνονται πρώτα. Στα στελέχη οι αλλοιώσεις είναι στην αρχή μικρές, σκοτεινές και ελαφρά βυθισμένες, αργότερα μεγαλώνουν και διαμορφώνονται ομόκεντροι δακτύλιοι. Σε μερικές περιπτώσεις όπου μολύνεται όλο το στέλεχος το φυτό πεθαίνει. Οι καρποί έχουν σκούρες καφέ έως μαύρες κηλίδες οι ποίες ξεκινούν από την πρόσφυση καρπού-κάλυκα. Στο αρχικό στάδιο προσβολής εμφανίζουν επίσης ομόκεντρους δακτυλίους και είναι αρκετά στεγνοί. Τελικά μπορεί να προσβληθούν από δευτερογενείς μικροοργανισμούς και γίνουν υγροί και να σαπίσουν. Συνήθως οι παλιότεροι καρποί προσβάλλονται στην αρχή της ωρίμανσης.

Περιστασιακά, τα συμπτώματα στα φύλλα μπορεί να μπερδευτούν με εκείνα που προκαλεί ο περονόσπορος- βλέπε παραπάνω.   

Ο κύκλος της ασθένειας:
Ο μύκητας A. solani  συνήθως επιβιώνει στα φυτικά υπολείμματα και στα ζιζάνια, αν και σε περιοχές με ήπιους χειμώνες τα φυτά εθελοντές, η πατάτα και τα σολανώδη ζιζάνια μπορεί επίσης να τους ξενιστές για την διαχείμαση του μύκητα.  Η έντονη δρόσος ή οι συχνές βροχές είναι απαραίτητες για άφθονη σποριογένεση. Θερμοκρασίες μεταξύ 25-30ºC είναι άριστες για την ανάπτυξη της ασθένειας.

Έλεγχος:

-         αποφυγή της υπερβολικής άρδευσης,

-         αμειψισπορά,

-         χρήση υγιών σπόρων,

-         κατάλληλη λίπανση,

-         εφαρμογή μυκητοκτόνων, η οποία είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος ελέγχου.

Εντομα

Θρίπες

Frankliniella occidentalis και άλλα είδη.

Εύρος ξενιστών: Το εύρος ξενιστών του θρίπα F. occidentalis είναι πολύ μεγάλο:πολλά είδη καλλωπιστικών, λαχανικών και ζιζανίων.

Εμφάνιση και σημασία:
Ο F. occidentalis είναι πολύ διαδεδομένος στα θερμοκήπια. Η σημασία του βρίσκεται στο γεγονός ότι φέρει τον ιό της μπρούτζινης κηλίδωσης της τομάτας (ιός TSWV). Είναι στον κατάλογο ΕΡΡΟ των εχθρών που είναι σε καραντίνα.

Συμπτώματα:
Τα συμπτώματα που προκαλούνται από τους θρίπες είναι συνήθως μετά βίας ορατά εάν ο αριθμός εντόμων είναι μικρός. Εάν ο πληθυσμός τους είναι πολυάριθμος, εμφανίζονται άσπρες (ασημένιες) κηλίδες στα φύλλα και τα λουλούδια. Τα ιδιαίτερα προσβεβλημένα μέρη των φυτών μπορεί να πεθάνουν.

Περιγραφή του εχθρού: 
Οι θρίπες είναι πολύ μικρά έντομα περίπου1X0.2 χιλ. Τα ακμαία έχουν φτερά και έχουν χρώμα κίτρινο ή ανοικτό καφέ. Οι νύμφες είναι παρόμοιες με τα ακμαία αλλά είναι άπτερες. Άνθρωποι χωρίς εμπειρία δεν είναι δυνατό να διακρίνουν τα διάφορα είδη θριπών.

Βιολογικός κύκλος: 
Τα θηλυκά γεννούν τα αυγά τους στους νεαρούς μαλακούς ιστούς των φυτών . Οι προνύμφες των δύο πρώτων εκδύσεων τρέφονται απομυζώντας τους ιστούς. Οι προνύμφες της τρίτης και τέταρτης έκδυσης δεν τρέφονται και ζουν καλυμμένες στο χώμα, τους οφθαλμούς, τα λουλούδια κ.λπ.  Μπορούν να υπάρξουν 5  –7 γενεές κατά τη διάρκεια ενός έτους.

Για να είναι σε θέση οι προνύμφες να μεταδώσουν τον ιό TSWV πρέπει να τρέφονται από τα μολυσμένα φυτά. Εάν μόνο τα ακμαία τρέφονται από αυτά τότε  δεν είναι ικανά να μεταδώσουν τον ιό. Ο τρόπος μετάδοσης είναι έμμονος, και αυτό σημαίνει ότι μόλις ο ιός εισέλθει στο σώμα του θρίπα πολλαπλασιάζεται εκεί και μπορεί να μεταδοθεί για μια πολύ μακριά χρονική περίοδο. Η μετάδοση του ιού TSWV είναι το κύριο πρόβλημα που δημιουργού οι θρίπες στις τομάτες αγρού.

Έλεγχος:Ο έλεγχος του θρίπα είναι αρκετά προβληματικός λόγω της ανθεκτικότητάς του στα περισσότερα εντομοκτόνα. Η επισήμανση της θεραπείας και η άμεση μείωση πληθυσμών μπορούν να γίνουν με τις μπλε κολλώδεις παγίδες, οι οποίες προσελκύουν τους θρίπες

Αφίδες  Η πράσινη αφίδα της ροδακινιας (Myzus persicae) και άλλα είδη. Εύρος ξενιστών:Το εύρος ξενιστών της  Μ. persicae  είναι πολύ μεγάλο: πατάτα, ζαχαρότευτλο, πολλά καλλωπιστικά και λαχανοκομικά είδη. Εμφάνιση και σημασία:Η Μ.  persicae  είναι διαδεδομένη και στα θερμοκήπια και στον αγρό. Οι άμεσες ζημιές στα φυτά είναι συνήθως ελάχιστης σημασίας αλλά αυτό το είδος είναι φορέας σχεδόν 200 ιών των φυτών. Συμπτώματα:Τα συμπτώματα που προκαλούνται από τις αφίδες Μ. persicae  δεν είναι συνήθως ορατά στα φυτά της τομάτας. Περιγραφή του εχθρού:  Οι άπτερες αφίδες Μ. persicae  είναι περίπου 2 χιλ. μακριές, πράσινες αλλά και κίτρινες προς κόκκινες. Η φτερωτή μορφή είναι κάπως μακρύτερη (3 χιλ.) εν μέρει μαύρη και με μαύρα στίγματα στην πίσω πλευρά. Βιολογικός κύκλος:Η Μ. persicae  διαχειμάζει συνήθως ως αυγά στο χειμερινό ξενιστή (ροδακινιά) αλλά είναι επίσης δυνατό να διαχειμάζει στα θερμοκήπια ως ακμαίο. Από τα αυγά εκκολάπτεται η άπτερη μορφή. Μετά από μερικές γενιές στο χειμερινό ξενιστή γεννιέται η φτερωτή μορφή η οποία κινείται προς τους θερινούς ξενιστές (πατάτα, ζαχαρότευτλο, λαχανικά, καλλωπιστικά κ.λπ.). Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού αυτή η αφίδα αναπαράγεται παρθενογενετικά. Στο τέλος του καλοκαιριού κινείται προς τους χειμερινούς ξενιστές και μετά από το ζευγάρωμα με τα αρσενικά τα θηλυκά γεννούν τα αυγά τους επάνω στο χειμερινό ξενιστή. Έλεγχος:Πολλά εντομοκτόνα χρησιμοποιούνται ενάντια στη Μ. persicae αλλά είναι αξιοσημείωτο ότι η διάδοση ιών στην καλλιέργεια της τομάτας σχεδόν δεν επηρεάζεται λόγω του μη έμμονου τρόπου μετάδοσής τους. Δεδομένου ότι δεν υπάρχει καμία άμεση ζημιά στα φυτά της τομάτας από τις αφίδες, δεν είναι οικονομικά αποτελεσματική η εφαρμογή εντομοκτόνων. Η μόνη εξαίρεση είναι κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης των μεταφυτευμένων φυτών στα θερμοκήπια.

Το πράσινο σκουλήκι των   καρπών της τομάτας

στο βαμβάκι προσβάλλει τα καρύδια, στο καλαμπόκι προσβάλλει τα ωτίδια, Heliothis (Helicoverpa ) armigera

Εύρος ξενιστών:Το εύρος ξενιστών του πράσινου σκουληκιού της ντομάτας είναι αρκετά μεγάλο και από τα καλλιεργούμενα φυτά  περιλαμβάνει το καλαμπόκι, την πατάτα, τα λαχανικά, τα όσπρια, τα καλλωπιστικά, και μερικά ζιζάνια.

Εμφάνιση και σημασία:Tο πράσινο σκουλήκι της ντομάτας εμφανίζεται στη λεκάνη της Μεσογείου και σχετικά συχνά μεταναστεύει στις θερμότερες περιοχές της Τσεχίας ή μπορεί να παρουσιάζεται στα θερμοκήπια. Είναι ένα παράσιτο καραντίνας.

Συμπτώματα:
Οι κάμπιες τρέφονται συνήθως από τους ανώριμους καρπούς, προκαλούν βαθιές τρύπες και αποθέτουν εκεί τα περιττώματά τους. Να διατραφούν στα φύλλα έχει δευτερεύουσα σημασία μόνο.

Περιγραφή του εχθρού:Το πράσινο σκουλήκι της τομάτας είναι ένα καφέ -κίτρινο λεπιδόπτερο με άνοιγμα φτερών μεταξύ 35–45χιλ. Τα θηλυκά μπορεί να είναι πιο σκουρόχρωμα με κοκκινωπή χροιά. Οι κάμπιες ποικίλλουν στο χρώμα αλλά αυτό είναι συνήθως ανοικτό πράσινο με πιτσιλιές χρώματος (σκούρο καφέ, καφέ, ροζ, καστανό) να διατρέχουν το σώμα τους. Το σώμα είναι τραχύ, και καλύπτεται από μικροσκοπικές βελόνες (ακίδες) και τις τρίχες. Η κάμπια περνά 6 στάδια. Το μήκος της πριν από το στάδιο της νύμφης είναι περίπου 40–45 χιλ. 

Βιολογικός κύκλος:Το πράσινο σκουλήκι της τομάτας μεταναστεύει από τη νότια Ευρώπη. Το θηλυκό γεννά τα αυγά του κυρίως στο καλαμπόκι, αλλά και στην τομάτα: προτιμά τα ακραία φυλλάρια, που περιβάλουν τα άνθή  ή βρίσκονται κάτω από τον κάλυκα των πράσινων καρπών. Οι νέες κάμπιες μετά την εκκόλαψη αρχίζουν να διατρυπούν  βαθιά τους πράσινους καρπούς. Στους ώριμους καρπούς εισέρχονται σπάνια. Στις συνθήκες της Τσεχίας το λεπιδόπτερο έχει 1  – 2 γενεές ετησίως (1η Μαΐου – Ιούνιο, 2 Αυγούστου  – Σεπτέμβριο).

Έλεγχος:

-         καταστροφή των φυτών που αποτελούν πηγή μόλυνσης (ζιζάνια),

-         εντομοκτόνα ενάντια  στις νεαρές  κάμπιες.

Τετράνυχος

Tetranychus urticae

Εύρος ξενιστών:
Ο τετράνυχος είναι εξαιρετικά πολυφάγος εχθρός  και προσβάλει τα καλλωπιστικά, το λυκίσκο, μερικά λαχανικά κ.λπ.

Εμφάνιση και σημασία:
Ο τετράνυχος είναι πολύ σημαντικός στις τομάτες θερμοκηπίου κυρίως, στις υπαίθριες καλλιέργειες της Τσεχίας όταν εμφανίζεται δεν επιφέρει συνήθως σημαντικές απώλειες.

Συμπτώματα:
Τα πρώτα συμπτώματα αναπτύσσονται υπό μορφή μικρών (1 χιλ. ή λιγότερο) κίτρινων γωνιωδών κηλίδων στα φύλλα. Τα βαριά προσβεβλημένα φύλλα γίνονται κίτρινα, νεκρώνονται και καλύπτονται από ένα  πολύ λεπτό ιστό αράχνης που προστατεύει τα άκαρεα. Τα σοβαρά προσβεβλημένα φυτά παρουσιάζουν καθυστερημένη ανάπτυξη και τα άνθη τους στεγνώνουν.

Περιγραφή του εχθρού:

Οι τετράνυχοι είναι πολύ μικροί (0.4 – 0.6 χιλ. μήκος), κίτρινοι, πράσινοι ή κοκκινωποί, ωοειδούς σχήματος. Έχουν τρία (προνύμφες) ή τέσσερα ζευγάρια πορτοκαλί ποδιών και έξι σειρές μαστίγια στην πλάτη τους. Τα αυγά τους είναι πολύ μικρά, σφαιρικά, στο χρώμα του άχυρου και είναι γυαλιστερά. Και τα τέλεια άτομα και τα  ατελή έχουν μυζητικά στοματικά μέρη.  

 Βιολογικός κύκλος:

Το θηλυκό είναι ένα στάδιο διαχείμασης στον αγρό, στα θερμοκήπια ο τετράνυχος αναπτύσσεται συνεχώς χωρίς να διαχειμάζει. Σε όλα του τα στάδια ο τετράνυχος βλάπτει τα φύλλα απομυζώντας την κάτω πλευρά των φύλλων, στην οποία γεννά επίσης τα αυγά. Ο κύκλος ζωής είναι αρκετά περίπλοκος έχει 7 στάδια από τα οποία μόνο μερικά είναι ικανά να μετακινηθούν. Σε υψηλή θερμοκρασία (25 -30 °C) η ανάπτυξη από το αυγό στο ενήλικο διαρκεί 8 -10 ημέρες μόνο. Κατά τη διάρκεια ενός έτους, αναπτύσσονται διάφορες γενιές (7–9 στον αγρό, πάνω από 20 στα θερμοκήπια). Ο ζεστός, ξηρός καιρός βοηθάει την αύξηση των πληθυσμών.

Έλεγχος:

-         η εφαρμογή ακαρεοκτόνων στις υπαίθριες καλλιέργειες δεν χρειάζεται συνήθως. Χρησιμοποιήστε τα μόνο όταν υπάρχει σοβαρός λόγος (βαριά προσβολή, ζεστός και ξηρός καιρός, εξάπλωση πληθυσμού), διαφορετικά θα καταστρέψετε επίσης τους φυσικούς εχθρούς των ακάρεων (αρπακτικά άκαρεα, αρπακτικοί θρίπες).

www.plantprotection.hu

για πληροφορίες WWW.bioprasino.gr

Μπήκε το φθινόπωρο.......ώρα να φυτέψουμε καρότα




Σας αρέσουν τα καρότα; Θέλετε να απολαμβάνετε φρέσκα τρυφερά καροτάκια, κατευθείαν από το χώμα; Τότε ήρθε η ώρα να προετοιμαστείτε την καροτοφυτεία σας.

Η σπορά του καρότου ξεκινά στις αρχές του φθινοπώρου (όταν οι θερμοκρασίες έχουν πέσει κάτω από τους 25 βαθμούς) και μπορεί να φτάσει μέχρι την άνοιξη (σε περιοχές με βαρύ χειμώνα και δροσερό καλοκαίρι). Βασική προϋπόθεση για μια καλή παραγωγή είναι το πλούσιοκαι ελαφρύ χώμα. Μιας και το καρότο αναπτύσσει υπόγεια το εδώδιμο μέρος του, είναι σημαντικό να του εξασφαλίσετε ένα ευνοϊκό περιβάλλον για να παράξει τρυφερές και καλοσχηματισμένες σαρκώδεις ρίζες.
Κώστας  Τάτσης 
γεωπόνος Msc

ΚΑΛΛΙΈΡΓΗΣΕ ΣΚΌΡΔΟ ΣΤΟ ΣΠΊΤΙ ΣΟΥ

Σπορά σκόρδου

Οι  εποχές σποράς για το σκόρδο είναι δύο .Το φθινόπωρο και το χειμώνα με θερμοκρασίες εδάφους τους 15 – 26 βαθμούς κελσίου.

Ο πιο συνηθισμένος τρόπος να ξεκινήσουμε τα σκόρδα είναι φυτεύοντας απευθείας στο χώμα σκελίδες σκόρδου. Μία σκελίδα για κάθε φυτό.

Ανοίγουμε ένα λακάκι με βάθος 1,5 εκατοστά και τοποθετούμε μέσα τη σκελίδα του σκόρδου. Τοποθετήστε τη σκελίδα με την κορυφή προς τα πάνω (η πλευρά της ρίζας πρέπει να είναι προς τα κάτω).Οι αποστάσεις σποράς πρέπει να είναι 10 εώς 15 εκατοστά.

Καθώς τα σκόρδα αναπτύσσονται μέσα στο χώμα, το χώμα πρέπει να είναι μαλακό. Πριν τη σπορά, σκάψτε το χώμα σε βάθος 20 εώς 30 εκατοστά και εμπλουτίστε το με κομπόστ.Ποτίζετε τακτικά τα σκόρδα.Σταματήστε το πότισμα μερικές εβδομάδες πριν τη συγκομιδή.

Ανάπτυξη σκόρδου

Τα σκόρδα έχουν αργή ανάπτυξη. Μπορεί να χρειαστούν και μέχρι 10 μήνες από την εποχή σποράς με την ημέρα που θα έρθει η ώρα της συγκομιδής.

Κάθε σκελίδα θα αναπτυχθεί σε πλήρες σκόρδο με μέχρι 20 σκελίδες. Αν σπείρετε τα σκόρδα το Φθινόπωρο, το ριζικό σύστημα του σκόρδου θα αρχίσει να αναπτύσσεται πριν φτάσει ο Χειμώνας. Είναι όμως πολύ πιθανό να μην εμφανιστεί ακόμη το πράσινο υπέργειο τμήμα του σκόρδου.

Να αφαιρείτε τα αγριόχορτα που θα αναπτύσσονται γύρω από τα σκόρδα. Τα σκόρδα δεν τα πάνε καλά με τον ανταγωνισμό με τα αγριόχορτα.

Συγκομιδή σκόρδου

Τα σκόρδα είναι έτοιμα για συγκομιδή όταν τα φύλλα τους γίνουν καφέ και ξεραθούν. Σταματήστε να τα ποτίζετε μερικές εβδομάδες πριν τη συγκομιδή.

Αφού βγάλετε τα σκόρδα από το χώμα, μπορείτε να τα πλέξετε σε πλεξούδες. Κρεμάστε τις πλεξούδες σε ένα μέρος μακριά από υγρασία για να ξεραθούν. Η θερμοκρασία στο χώρο αποθήκευσης πρέπει να είναι περίπου 10 βαθμούς Κελσίου.

Ως τροφή και ως φάρμακο

Το σκόρδο χρησιμοποιείται ως μέσο θεραπείας διαφόρων ασθενειών, ενώ πρόσφατα διαπιστώθηκε ότι μειώνει την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων και νεοπλασμάτων, και έχει ισχυρή αντιμικροβιακή δράση.Μπορεί να χρησιμοποιηθεί φρέσκο, αφυδατωμένο, ή ως εκχύλισμα.Το σκόρδο νοστιμίζει πάρα πολλά φαγητά και είναι αναπόσπαστο συστατικό της Ελληνικής κουζίνας.

http://biokipos.blogspot.gr/p/blog-page_04.html